Bekijk uw huid altijd zorgvuldig. Let op veranderingen zoals (moeder)vlekken die groter worden, jeuken of gaan bloeden. Als u last krijgt van wratten, veranderende (moeder)vlekken of sproeten kunt u een afspraak maken bij een dermatoloog (huidarts). U heeft dan wel een verwijzing nodig van dehuisarts of transplantatiedokter
Huidproblemen kunnen verschillende oorzaken hebben zoals een virus, bacterie, schimmel of kanker. Mogelijke oorzaken en problemen zijn:
Virusinfectie
- Wratten zien er uit als kleine bloemkolen met verharde uitgroeisels. Iedereen kan ze hebben, maar na een transplantatie kunnen er over het hele lichaam veel voorkomen. Wratten kunnen behandeld worden door ze bijvoorbeeld te bevriezen met stikstof.
- Een ander soort wrat is het waterwratje; het heeft een kuiltje in het midden. Waterwratjes kunnen worden uitgelepeld, bevroren met stikstof of aangestipt met een medicijn.
- Het herpes virus kan koortsblaasjes veroorzaken. Koortsblaasjes zijn pijnlijk en ze kunnen later opengaan. Koortsblaasjes komen meestal voor op of rond de lippen. Ze kunnen ook elders op het lichaam zitten zoals het slijmvlies in de mond of de geslachtsorganen. De behandeling bestaat uit zalf of met tabletten. Deze infectie kan gemakkelijk terugkomen en is erg besmettelijk!
- Gordelroos geeft op een groter deel van de huid blaasjes dan bij koortsblaasjes. Gordelroos zit vaak op de romp, soms komt het voor in het gezicht. Deze infectie met het herpes zoster virus kan langdurig pijn veroorzaken. Behandeling met tabletten is noodzakelijk.
Bacteriële infectie
Iedereen kan een bacteriële infectie oplopen, maar bij transplantatiepatiënten kan een bacteriële infectie heftiger verlopen. Het kan koorts en zwelling veroorzaken. Behandeling met antibiotica kan nodig zijn.
Schimmel of gist infectie
- Schimmelinfecties veroorzaken schilfering, roodheid en soms blaasjes. Het komt vooral voor tussen de tenen, de voeten en in de liezen. Een infectie kan behandeld worden met een crème of tabletten.
- Gistinfecties veroorzaken smetplekken in de huidplooien, zoals de oksels, liezen of onder de borsten. Deze infectie komt ook voor in de mond en op de geslachtsorganen. Een infectie kan behandeld worden met een crème of tabletten.
Gebruik medicijnen tegen infecties altijd in overleg met uw transplantatiedokter! Sommige medicijnen beïnvloeden de opname van de medicijnen tegen afstoting. Het is mogelijk dat de medicijnspiegel in uw bloed vaker gecontroleerd moet worden.
Kwaadaardige huidafwijkingen
Door zonlicht of veroudering kunnen kwaadaardige huidafwijkingen ontstaan. Bij gezonde mensen remt het afweersysteem van het lichaam de groei van huidkanker. De medicatie die gebruikt wordt na transplantatie vermindert deze afweerreactie. De kans op ontstaan van huidkanker neemt daardoor toe.
Veranderingen van de huid kunnen zich voordoen als:
- De zon kan plekken met abnormale verhoorning veroorzaken. Verhoorning ontstaat meestal op plaatsen die niet door kleding bedekt zijn. Verhoornde plekjes voelen aan als schuurpapier. Dit is nog geen huidkanker, maar kan het wel worden. U moet dan behandeld worden, bijvoorbeeld met vloeibare stikstof of met een speciale crème.
- Bij huidkanker zijn er verdikt aanvoelende plekjes, al of niet met zweervorming (ulceratie). Wondjes die niet genezen kunnen wijzen op kwaadaardigheid. De meeste van deze plekjes zijn goed te behandelen. Ga met dit soort plekjes op tijd naar de transplantatiedokter of huisarts.
Huidkanker
Transplantatiepatiënten zijn extra gevoelig voor huidkanker. Om het ontstaan van huidkanker te voorkomen en tijdig te signaleren adviseren we het volgende:
- Het is belangrijk om buiten te komen en dagelijks actief en sociaal te zijn. De zon geheel vermijden hoeft dus niet. Als u buitenkomt is het wel belangrijk om uw huid goed te beschermen.
- Stel uzelf niet teveel bloot aan zonlicht, ga bijvoorbeeld niet zonnen.
- Wees voorzichtig in zonnige landen, aan zee, op het water en in de bergen. De zon is daar sterker en u verbrandt sneller.
- Draag een hoed of pet en een goede zonnebril. Zo komt het zonlicht zo weinig mogelijk op uw gezicht, ogen, oren en nek. Bedek ook uw armen en benen.
- In sportwinkels is dicht geweven kleding te koop die meer UV-straling tegenhoudt dan gewone kleding.
- Maak het een dagelijkse gewoonte om u ’s morgens direct in te smeren met een zonnebrandmiddel. Smeer alle lichaamsdelen in die bloot staan aan zonlicht. Vergeet uw oren en de bovenkant van uw handen niet. Voor mensen die kaal zijn of dun behaard is het goed om de hoofdhuid ook in te smeren.
- Ga niet zonnebaden tussen 11.00 uur en 15.00 uur, de zon is dan op zijn sterkst. Als u wel naar buiten wilt, bescherm uw huid dan extra goed met zonnebrand, kleding en/of een parasol.
- Gebruik een zonnebrandmiddel met een hoge beschermingsfactor. Gebruik in Nederland minimaal factor 15 in de wintermaanden en factor 30 in de zomermaanden. Als u gaat zwemmen kunt u een ‘waterproof’ zonnebrandmiddel gebruiken.
- Controleer regelmatig uw gehele lichaam op huidafwijkingen, bijvoorbeeld één keer per maand.
- Als u al huidkanker heeft gehad, is regelmatige controle door een huidarts (dermatoloog) aan te raden. Bespreek dit met uw transplantatiedokter of huidarts.
Uw huid nakijken
Bekijk uw huid altijd zorgvuldig. Let op veranderingen zoals (moeder)vlekken die groter worden, jeuken of gaan bloeden. Als u last krijgt van wratten, veranderende (moeder)vlekken of sproeten kunt u een afspraak maken bij een dermatoloog (huidarts). Uw huisarts of transplantatiedokter kan voor een verwijzing zorgen. De dermatoloog zal de huid van het gehele lichaam inspecteren.
Het is verstandig om jaarlijks naar een dermatoloog te gaan voor controle als de transplantatie langer dan vijf jaar geleden is of als u eerder huidkanker heeft gehad.
Controle door de dermatoloog
Het is verstandig om elk jaar naar een dermatoloog te gaan voor controle. Zeker als de transplantatie langer dan 5jaar geleden is of als u eerder huidkanker heeft gehad. De kans op huidkanker is groter door het jarenlange gebruik van transplantatie medicijnen. Wilt u de dermatoloog vragen om een brief naar het UMCG te sturen met de resultaten van het onderzoek?
Tatoeages en piercings
Het laten zetten van een tatoeage of een piercing in de huid wordt afgeraden vanwege infectiegevaar.
Websites met meer informatie: