Zaadbalkanker: onderzoek en diagnose

Als uw arts u heeft doorverwezen naar het UMCG voor een afwijking aan uw zaadbal, betekent dit zeker niet altijd dat u kanker heeft. We onderzoeken u om vast te stellen wat er aan de hand is.

De periode tussen afspraken, onderzoeken en de uitslag is vaak spannend en kan voor veel onzekerheid en vragen zorgen. Daarom proberen we uw afspraken en onderzoeken zo snel mogelijk in te plannen. Zodat u snel weet wat er aan de hand is.

Eerste afspraak

U krijgt een brief en informatie van ons voor een eerste afspraak. U bespreekt uw situatie met de arts, die u vertelt welke onderzoeken nodig zijn voor een diagnose.

Mogelijke onderzoeken

U krijgt lichamelijk onderzoek en bloedonderzoek naar een aantal tumormarkers in het bloed: bèta-HCG, alfa-FP en LDH. Afhankelijk van uw situatie krijgt u één of meer van de volgende onderzoeken:

Zaadbal weghalen

Als uit het lichamelijk onderzoek, het bloedonderzoek en de echografie blijkt dat u zaadbalkanker heeft, is het belangrijk dat we zo snel mogelijk de zaadbal weghalen. Het liefst binnen 3 dagen. Dit doen we zo snel, omdat de tumor snel kan groeien. Daardoor is er een kans op uitzaaiingen. De operatie waarbij we de zaalbal weghalen heet ook wel een orchidectomie.

Voor de operatie kunnen we de kwaliteit van uw zaad onderzoeken. Als u dat wilt, kunnen we uw zaad invriezen zodat u dit in de toekomst kunt gebruiken.

Het weghalen van de zaadbal is het begin van de behandeling, maar ook een onderzoek. We onderzoeken het weefsel namelijk in het laboratorium. We bekijken dan een aantal dingen die belangrijk zijn voor de diagnose en behandeling:

  • het soort tumor: seminoom of non-seminoom
  • de grootte en van de tumor
  • of de tumor alleen binnen de zaadbal zit, of ook daarbuiten

Na dit onderzoek doen we bloedonderzoek en maken we een CT-scan om te kijken of de kanker verder in het lichaam is uitgezaaid. Dit is belangrijk om te bepalen wat het stadium van de ziekte is. En of er een vervolgbehandeling nodig is.

Prognosegroep

We delen de zaadbalkanker in in 'prognosegroepen'. De prognosegroep zegt iets over de kans op genezing. In welke prognosegroep we de zaadbalkanker indelen, hangt af van:

  • het soort zaadbalkanker, seminoom of non-seminoom
  • het stadium van de zaadbalkanker, stadium 1, 2 of 3 
  • of we tumormarkers vinden en zo ja hoe hoog deze zijn

Er zijn 3 prognosegroepen:

  • goede prognose: de kans op genezing is ongeveer 95%, ongeveer 60 van de 100 mannen met uitgezaaide zaadbalkanker hebben een goede prognose
  • intermediaire prognose: de kans op genezing is ongeveer 88%, ongeveer 25 van de 100 mannen met uitgezaaide zaadbalkanker hebben een intermediaire prognose
  • slechte prognose: de kans op genezing is ongeveer 67%, ongeveer 15 van de 100 mannen met uitgezaaide zaadbalkanker hebben een slechte prognose

Erfelijkheidsonderzoek

U kunt erfelijkheidsonderzoek laten doen in het UMCG als we vermoeden dat uw zaadbalkanker erfelijk is. Hieraan denken we vooral als:

  • 1 of meer naaste familieleden zaadbalkanker hebben (gehad)
  • u zaadbalkanker in beide zaadballen heeft (gehad)
  • Het is goed om thuis al de klachten op te schrijven. En welke vragen u heeft. Dan vergeet u niets tijdens de afspraak. Het kan helpen iemand mee te nemen naar de afspraak: 2 horen meer dan 1.

    Er zijn bij een onderzoek of behandeling soms meer mogelijkheden. Bespreek die goed met de arts. De 3 goede vragen helpen hierbij.

    Soms moet u bepaalde dingen doen of laten voor een onderzoek. Dit staat dan in de brief die u krijgt voor dit onderzoek. In de brief staat ook wat u mee moet nemen als u voor het eerst een afspraak heeft.

  • Na de onderzoeken bespreken de betrokken specialisten met elkaar de resultaten in een multidisciplinair overleg (MDO). Samen stellen ze een diagnose. Als de diagnose zaadbalkanker is, bespreken ze meteen welke behandeling mogelijk is. Dat is het behandelplan.

    Na dit overleg bespreken we de uitslagen van de onderzoeken en de diagnose met u. Dit gebeurt tijdens een vervolgafspraak. Als de diagnose zaadbalkanker is, bespreken we samen met u welke behandeling(en) u kunt krijgen.

  • Specialisten van allerlei disciplines bekijken samen de onderzoeksresultaten. Samen stellen ze de diagnose en maken ze, als dat nodig is, een behandelplan. Allemaal geven ze daarbij een bijdrage vanuit het eigen specialisme. Zo weet u zeker dat de diagnose goed onderbouwd is. En dat er altijd meerdere mensen naar uw situatie kijken.

Voorbereiding

Het is goed om thuis al de klachten op te schrijven. En welke vragen u heeft. Dan vergeet u niets tijdens de afspraak. Het kan helpen iemand mee te nemen naar de afspraak: 2 horen meer dan 1.

Er zijn bij een onderzoek of behandeling soms meer mogelijkheden. Bespreek die goed met de arts. De 3 goede vragen helpen hierbij.

Soms moet u bepaalde dingen doen of laten voor een onderzoek. Dit staat dan in de brief die u krijgt voor dit onderzoek. In de brief staat ook wat u mee moet nemen als u voor het eerst een afspraak heeft.

Uitslag

Na de onderzoeken bespreken de betrokken specialisten met elkaar de resultaten in een multidisciplinair overleg (MDO). Samen stellen ze een diagnose. Als de diagnose zaadbalkanker is, bespreken ze meteen welke behandeling mogelijk is. Dat is het behandelplan.

Na dit overleg bespreken we de uitslagen van de onderzoeken en de diagnose met u. Dit gebeurt tijdens een vervolgafspraak. Als de diagnose zaadbalkanker is, bespreken we samen met u welke behandeling(en) u kunt krijgen.

Samen de beste diagnose

Specialisten van allerlei disciplines bekijken samen de onderzoeksresultaten. Samen stellen ze de diagnose en maken ze, als dat nodig is, een behandelplan. Allemaal geven ze daarbij een bijdrage vanuit het eigen specialisme. Zo weet u zeker dat de diagnose goed onderbouwd is. En dat er altijd meerdere mensen naar uw situatie kijken.

Meedoen aan wetenschappelijk onderzoek

Het kan zijn dat uw arts vraagt of u wilt meedoen aan medisch-wetenschappelijk onderzoek.

OncoLifeS

Als u patiënt bij ons bent, vragen we of u mee wilt doen aan bijvoorbeeld OncoLifeS. Met uw lichaamsmateriaal zoals bloed, urine en speeksel helpt u ons bij het doen van onderzoek. Het UMCG doet veel onderzoek naar het verbeteren van de zorg voor kankerpatiënten.

Nederlandse kankerregistratie

Wij delen patiëntgegevens met de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Ze gebruiken die gegevens voor wetenschappelijk onderzoek naar kanker en de behandeling ervan. Zij kunnen niet zien van wie die gegevens zijn. Meer informatie over het gebruik van die gegevens staat op de website van het Integraal Kankerinstituut Nederland. Lees ook hoe wij omgaan met uw gegevens.

Uw dossier in mijnUMCG

U kunt de uitslagen ook zien in mijnUMCG. Dit is uw persoonlijke online patiëntendossier. U kunt hierin uw medische gegevens bekijken. En ook uitslagen van onderzoeken, informatie over uw medicijnen, een overzicht van uw afspraken en de brieven die u van ons gekregen heeft.

Heeft u nog geen mijnUMCG? Maak snel een account aan.

Second opinion

Wilt u weten wat een arts in een ander ziekenhuis denkt over uw situatie? Of heeft u een diagnose in een ander ziekenhuis gehad, en wilt u dat het UMCG u hier iets over zegt? Vraag dan een second opinion.

Heeft u nog vragen?

U kunt de polikliniek Urologie bellen van maandag tot en met vrijdag, tussen 8.00 en 16.30 uur.