Endeldarmkanker: behandeling

Oppervlakkig groeiende endeldarmkanker kunnen we behandelen tijdens een kijkonderzoek van de darm. We halen de tumor dan weg met een endoscoop, zodat een grote operatie niet nodig is. Het doel is u te genezen. Er zijn verschillende endoscopische behandeltechnieken, bijvoorbeeld de endoscopische submucosale dissectie (ESD). Welke voor u het beste is, hangt af van de grootte, de kenmerken en de plaats van de tumor.

Als u naar het UMCG bent verwezen is bestraling​ meestal de eerste stap bij de behandeling van endeldarmkanker. Dit is een ‘voorbestraling’: u wordt eerst bestraald en daarna geopereerd. Deze behandeling is bedoeld om u te genezen. Hoe vaak u een bestraling krijgt, hangt af van de grootte van de tumor. Meestal geven we bestraling samen met chemotherapie: chemoradiatie.

Als we een tumor ook na bestraling bij de operatie toch niet helemaal weg krijgen, geven we soms tijdens de operatie gericht een extra dosis bestraling. Dit heet intra-operatieve brachytherapie. Daarmee verkleinen we de kans dat de tumor terugkomt.

Als de tumor heel goed reageert of zelfs helemaal weg is na de bestraling, is een operatie niet altijd nodig. U krijgt dan elke 3 maanden controle-onderzoeken om in de gaten te houden dat de tumor niet terugkomt. Als de tumor toch niet helemaal weg is of terugkomt, opereren we u alsnog om de tumor weg te halen.

Als u niet meer beter wordt, kan bestraling soms klachten verminderen en uw kwaliteit van leven verbeteren.

Welke operatie u krijgt om de endeldarmtumor weg te halen, hangt af van de plaats, de kenmerken en de grootte van de tumor. De gevolgen van de operatie verschillen dan ook per persoon.

Soms kan het met een kijkoperatie via kleine gaatjes in de buikwand. Dat doen we meestal met een operatierobot. Maar het gebeurt ook dat we een ‘open’ operatie moeten doen via een grotere opening in de buikwand. Soms moeten we ook delen van andere organen weghalen omdat de tumor hierin doorgroeit. Het weghalen van de tumor en alle lymfeklieren van de endeldarm heet een totale mesorectale excisie.

Voor de operatie bespreken we met u of het uiteinde van de dikke darm en het overgebleven deel van de endeldarm of anus weer aan elkaar kunnen worden gezet. Als we een nieuwe verbinding kunnen maken, krijgt u vaak een tijdelijk dunnedarmstoma totdat de verbinding goed is hersteld. Een stoma is een opening voor ontlasting en urine.

Er zijn 2 soorten stoma's mogelijk; een tijdelijke of een definitief stoma. Als we geen nieuwe verbinding kunnen maken of als we de anus weg moeten halen, leggen we een definitief darmstoma aan. Dit kan ook de beste keuze zijn als u incontinentieklachten heeft, er een groot risico is op lekkage van de nieuwe verbinding of als uw lichamelijke gezondheid niet zo goed is.

Soms leggen we een stoma aan voordat we de tumor weghalen. Bijvoorbeeld als u buikklachten heeft omdat de tumor de darm afsluit.

Enkele uitzaaiingen van endeldarmkanker kunnen we vaak weghalen met een operatie. Meestal zitten deze in de lever, soms in de longen of op het buikvlies.

Uitgezaaide endeldarmkanker die niet meer te genezen is, kunnen we soms remmen of tijdelijk tot stilstand brengen met chemotherapie. Deze behandeling is bedoeld om klachten minder te maken en het leven te verlengen. Ook kan chemotherapie uitzaaiingen soms kleiner maken, zodat we ze kunnen opereren of een andere plaatselijke behandeling kunnen geven.

Uitzaaiingen op het buikvlies behandelen we vaak met een vorm van chemotherapie waarbij we de buikholte spoelen met verwarmde anti-kankermedicijnen. Dit heet een HIPEC-procedure. Het doel van deze behandeling is de kanker te remmen of te stoppen.

Uitzaaiingen van endeldarmkanker in de lever kunnen soms behandeld worden met een ablatie, bijvoorbeeld radiofrequentie ablatie (RFA). We branden dan de uitzaaiing weg, zodat deze niet meer kan groeien.

Soms is genezen niet meer mogelijk, bijvoorbeeld omdat er te veel uitzaaiingen zijn. We behandelen dan om ervoor te zorgen dat iemand zo lang mogelijk een goede kwaliteit van leven heeft. Met zo weinig mogelijk klachten. Dit noemen we palliatieve zorg.

Kanker hebben zorgt vaak voor allerlei emoties. Spanning, zorgen, boosheid, onmacht en verdriet kunnen uw geestelijke veerkracht verminderen. Een maatschappelijk werker, geestelijk begeleider of psycholoog kan u begeleiden bij het omgaan met deze emoties. Wij kunnen u helpen de juiste hulp te vinden.

Als u ziek bent, wilt u de best mogelijke zorg krijgen. En het liefst bij u in de buurt. Ook als de zorg die u nodig heeft, ingewikkeld is. Daarom werken we als UMCG zoveel mogelijk samen met andere ziekenhuizen en zorgverleners zoals huisartsen, fysiotherapeuten en psychologen. Door steeds meer samen te doen, gaan we slimmer om met de zorg in de regio en krijgt u de zorg die u nodig heeft.