UMCG Expertisecentrum voor Polycysteuze Nierziekten

Het UMCG multidisciplinaire Expertisecentrum voor Polycysteuze Nierziekten richt zich op de diagnose, ondersteuning en behandeling van patiënten met erfelijke cystenieren. Daarnaast doen we onderzoek om de zorg voor patiënten met cystenieren te verbeteren.

Het UMCG is een expertisecentrum voor polycysteuze nierziekten. Aandoeningen zoals polycysteuze nierziekten komen zo weinig voor dat het goed is om de kennis over en het onderzoek naar deze zeldzame aandoening samen te brengen in een expertisecentrum.

Het ministerie van VWS heeft het UMCG aangewezen als expert in deze zorg. Daarnaast is het expertisecentrum onderdeel van het Europese netwerk voor ziekenhuizen met expertise op dit gebied.

Wat zijn polycysteuze nierziekten?

Een polycysteuze nierziekte is een erfelijke, aangeboren ziekte. Je kunt het krijgen via (1 van) je ouder(s). Het is een foutje in het DNA. Door dit foutje in een bepaald gen, vormen zich cysten in de nieren. Cysten zijn blaasjes met vocht. De cysten kunnen ook voorkomen in andere organen, zoals de lever en de alvleesklier. De grootte van deze cysten kan verschillen: van heel klein tot zo groot als een tennisbal. 

Mannen en vrouwen hebben evenveel kans om geboren te worden met een polycysteuze nierziekte. Vaak ontdekken we de ziekte pas als iemand klachten krijgt, dat kan op elke leeftijd voorkomen. Of na een screening omdat iemand in de familie de ziekte heeft.

Onze expertise

De meest voorkomende vorm van cystenieren die we onderzoeken en behandelen, is ADPKD (Autosomal Dominant Polycystic Kidney Disease). Dit komt bij 1 op de 2000 Nederlanders voor. Behalve in de nier, kunnen er bij ADPKD ook cysten in de lever voorkomen. Lees meer over cystenieren.

Behalve ADPKD zijn er nog meer vormen van polycysteuze nierziekten. Ook hiervoor kun je terecht bij ons expertisecentrum: 

  • Autosomaal Recessieve Polycysteuze nieren (ARPKD)
  • Andere (nog zeldzamere) oorzaken van polycysteuze nierziekten, zoals HNF 1beta gerelateerde ziekte, ADTKD en nephronophthise

Behalve in diagnostiek van cystenieren, de behandeling om klachten te verlichten en behandeling om nierfalen uit te stellen, hebben we specifieke expertise op gebied van pijnbehandeling bij deze ziekte:

Afspraak maken?

Vraag je huisarts of specialist om een verwijzing naar het expertisecentrum Polycysteuze Nierziekten. Je krijgt dan van ons een afspraakbrief. Hierin staat hoe je je kunt voorbereiden op het eerste gesprek.

Kinderen jonger dan 18 jaar

Specialisten kunnen kinderen jonger dan 18 voor een afspraak verwijzen naar Kindernefrologie.

Volwassenen

Volwassen kunnen hun specialist vragen om een verwijzing naar afdeling Nefrologie. We bekijken dan bij wie je het best terecht kunt.

Second opinion

Je kunt ook bij ons terecht voor een second opinion, als de behandeling van de klachten lastig is.

Wat gebeurt er als je bij ons komt?

Tijdens de eerste afspraak bespreken we jouw klachten en doen we lichamelijk onderzoek. Soms heb je ook al ergens anders onderzoeken gehad zoals bloedonderzoeken of een scan. Dit kunnen we dan opvragen. Als het nodig is, doen we meer onderzoek zoals: 

  • bloedonderzoek
  • urineonderzoek
  • erfelijkheidsonderzoek
  • renogram
  • MRI

We kunnen je ook verwijzen naar een ander specialisme zoals Neurologie, MDL of Anesthesie als je heel veel pijn hebt door de cystenieren.

Behandelteam Polycysteuze Nierziekten

In het UMCG Expertisecentrum voor Polycysteuze Nierziekten werken veel verschillende specialisten samen. Dat zijn nefrologen, internisten, MDL-artsen, pijnspecialisten, urologen, neurologen en genetici. Ook werken er ondersteunende zorgverleners gespecialiseerd in de zorg voor patiënten met cystenieren. Door op deze manier samen te werken, bieden we de beste zorg.

Wetenschappelijk onderzoek

Voor de ontwikkeling van nieuwe en betere behandelmethodes voor erfelijke nierziekten doen wij wetenschappelijk onderzoek. Hiervoor  vragen we patiënten soms om mee te doen. Je beslist zelf of je wilt meedoen of niet. Je krijgt dan uitgebreide informatie over het onderzoek. 

Onderzoeken die we nu doen:

  • DIPAK observationele studie: een onderzoek naar het natuurlijk verloop van ADPKD gedurende ten minste 9 jaar.
  • HYDRO-PROTECT studie: een onderzoek naar de verbetering van de behandeling met het medicijn tolvaptan bij ADPKD.
  • STOP-PKD studie: een onderzoek naar het effect van het medicijn dapagliflozine op achteruitgang van nierfunctie. Dit onderzoek start binnenkort.

Onderwijs en opleiding

In het UMCG leiden we medisch studenten op tot specialisten in de zorg voor polycysteuze nierziekten. Ook delen we onze kennis door het geven van scholing en het schrijven van publicaties.

Europees zorgnetwerk ERN ERKNET

Het expertisecentrum is onderdeel van het Europese referentienetwerk (ERN) ERKNET, een Europees netwerk voor ziekenhuizen met expertise op het gebied van zeldzame nierziekten (waaronder cystenieren).

Het belangrijkste doel van ERKNET is de zorg voor alle Europese burgers met zeldzame nierziekten te verbeteren en de toegang tot optimale zorg en innovatie in alle EU-lidstaten te verbeteren. Dat gebeurt op Europees niveau bijvoorbeeld door “best practices” met elkaar te delen en kennis binnen referentienetwerken met elkaar uit te wisselen.

Ook zijn er richtlijnen voor de diagnostiek en behandeling van zeldzame nierziekten die regelmatig worden aangepast op basis van de laatste ontwikkelingen. Het UMCG werkt met deze richtlijnen en draagt ook bij aan de ontwikkeling van nieuwe richtlijnen op gebied van cystenieren.

Samenwerking

We werken in Nederland veel samen met andere ziekenhuizen. Binnen en buiten de noordelijke regio. In dit zorgnetwerk bieden wij als universitair centrum samen met de andere expertise/academische centra de meest specialistische en complexe zorg.

We delen onze wetenschappelijke en specialistische kennis, zodat patiënten in het hele land beter geholpen kunnen worden. Binnen Nederland werken we samen in het DIPAK consortium. Daarbuiten werken we samen met een aantal Europese centra verenigd in het Cystic consortium en binnen ERKNET en met de VS, en dan vooral de Mayo Clinic.

Over de expertisecentra van het UMCG

De expertisecentra van het UMCG bundelen alle kennis over specifieke aandoeningen die zeldzaam zijn of een uitzonderlijk beloop hebben. Deze centra vormen dé plek voor patiënten die zeer specialistische zorg nodig hebben en waarvoor geen doorverwijzing meer mogelijk is. Hiermee geven we als UMCG invulling aan de topreferente zorgfunctie. 

Bekijk al onze expertisecentra

Informatie voor medisch specialisten

Ben je een medisch specialist en wil je graag overleggen met 1 van onze zorgverleners? Of wil je advies? Dan kun je ons bellen op (050) 361 61 61. Vraag naar Ron Gansevoort of Esther Meijer. Bellen kan van maandag tot en met vrijdag tussen 8.00 en 16.30 uur. Je kunt ook een mail sturen aan [email protected].

Contact

Je kunt Nefrologie bellen van maandag tot en met vrijdag, tussen 08.00 en 16.30 uur. Je kunt ook een e-mail sturen.