Keelkanker: een tumor in de keel

De bovenste laag van de keelholte is het slijmvlies. Als cellen in het slijmvlies van de keelholte ongecontroleerd gaan delen, kan er een kwaadaardige tumor ontstaan. Zo’n kwaadaardige tumor heet keelkanker.

Plaats van de tumor

Keelkanker komt op 3 verschillende plaatsen voor:

• in de neus-keelholte: neus-keelholtekanker ontstaat in de ruimte achter de neusholte, waar de neusamandel zit. Dit heet ook wel nasofarynxkanker.
• in de mond-keelholte: mond-keelholtekanker ontstaat achter de mondholte, in de keelamandelen, in het zachte gehemelte of in de tongbasis. Dit heet ook wel orofarynxkanker.
• in de onderste keelholte: keelkanker in de onderste keelholte ontstaat in de buurt van de stembanden, net boven de slokdarm. Deze tumor groeit vaak naar het strottenhoofd toe. Dit heet ook wel hypofarynxkanker.

Hoe vaak komt het voor?

Keelkanker komt weinig voor: elk jaar horen ongeveer 850 mensen in Nederland dat ze keelkanker hebben. De meesten van hen zijn tussen 55-75 jaar. Mannen krijgen de ziekte veel vaker dan vrouwen. Het aantal mensen dat keelkanker krijgt, is de afgelopen jaren gestegen.

Klachten en symptomen

De klachten bij keelkanker zijn in het begin vaak niet heel duidelijk. Daardoor wordt het vaak pas laat ontdekt. Mogelijke klachten zijn:

• een verstopte neus die niet overgaat
• neusbloedingen die steeds terugkomen
• slikklachten, zoals moeilijk kunnen slikken, pijn bij het slikken of vaak verslikken
• veel slijm in de keel
• het gevoel dat er iets blijft hangen in de keel
• klachten aan 1 of beide oren, zoals dichte oren, slecht horen, pijn die van de keel naar de oren straalt
• een zwelling in de hals
• heesheid, moeite met praten en een veranderde stem
• keelpijn
• een wondje of zweertje in de keel dat niet overgaat

Klachten die in een latere fase van de ziekte kunnen voorkomen, zijn:

• de tong minder goed kunnen bewegen
• benauwdheid
• bloed in het slijm
• afvallen zonder duidelijke verklaring

Ga bij deze klachten altijd voor de zekerheid naar uw (huis)arts, zeker als de klachten langer dan 3 weken duren. Die kan u naar ons verwijzen als dat nodig is.

Oorzaken

Het is vaak niet duidelijk hoe keelkanker ontstaat. Wel is bekend dat bepaalde zaken de kans erop kunnen vergroten:

• roken
• veel alcohol drinken
• ongezonde voeding
• bepaalde erfelijke ziektes, zoals Fanconi-anemie
• het Epstein-Barrvirus (EBV) bij neus-keelholtekanker
• het humaan papillomavirus (HPV) bij mond-keelholtekanker

Levensverwachting

Het is moeilijk om iets algemeens te zeggen over of iemand met kanker beter kan worden. Of hoelang iemand nog leeft als beter worden niet meer kan. Dat hangt namelijk heel erg af van welke soort kanker iemand heeft. En of er uitzaaiingen zijn. Een arts kan hier wel meer over vertellen.

UMCG Expertisecentrum voor Hoofd- en Halsoncologie

Het UMCG is een expertisecentrum voor zeldzame aandoeningen op het gebied van hoofd-halskanker. Een zeldzame aandoening is een ziekte die minder dan 1 op de 2.000 mensen heeft.

Het ministerie van VWS heeft het UMCG aangewezen als expert in deze zorg.

Hoofd-halskanker komt weinig voor en de behandeling ervan is complex. In Nederland is afgesproken dat 8 gespecialiseerde centra alle hoofd-halskankerpatiënten behandelen. Om ervoor te zorgen dat elke patiënt zo goed maar ook zo snel mogelijk behandeld kan worden, werken deze centra samen met zogenaamde ‘preferred partners’.

Het UMCG is 1 van deze centra met het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) als preferred partner. Alle patiënten met hoofd-halskanker in Groningen, Drenthe, Friesland en Overijssel worden verwezen naar het UMCG of het MCL.