Projecten UMCG Kankerresearchfonds 2023

Het UMCG Kanker Researchfonds heeft in 2023 een belangrijke mijlpaal bereikt met de succesvolle uitvoering van een ‘Super Call’, waarbij ruim een miljoen euro is vrijgemaakt voor 14 veelbelovende projecten. Deze financiering is bedoeld om innovatief onderzoek op het gebied van kankerbestrijding te stimuleren en maakt deel uit van onze voortdurende inzet voor het bevorderen van baanbrekende wetenschappelijke ontwikkelingen.

We  introduceerden twee categorieën binnen de Super Call waarvoor klinische onderzoekers en labonderzoekers hun projectvoorstellen konden indienen. De eerste categorie stond in het teken van de aanschaf van nieuwe apparatuur. De tweede categorie richtte zich op onderzoekssamenwerkingen tussen het laboratorium en de kliniek.

  • Wat onderzoeken we?

    Op het laboratorium van de afdelingen Hematologie, Oncologie en Gyneacologische Oncologie wordt veel onderzoek gedaan naar het ontstaan en het verloop van kanker. Veel vormen van kanker ontstaan door een afwijking in het DNA (de genen) in de een cel in het lichaam, waardoor deze cel ongeremd kan gaan groeien en daarbij de gezonde cellen verdringt. Om te kunnen onderzoeken wat zo’n afwijkend gen precies doet, is het zeer belangrijk om deze afwijkingen te kunnen nabootsen in een laboratorium. Op die manier kan dan precies onderzocht worden wat de gevolgen zijn van de betreffende afwijking.

    Wat willen we bereiken?

    Met het aangevraagde apparaat kunnen we gezonde cellen en in het laboratorium gekweekte cellen genetisch veranderen, onder andere met behulp van de zogenaamde CRISPR-Cas9 technologie. Vervolgens kan het effect van deze genetische veranderingen op bijvoorbeeld het groeigedrag van cellen in detail bestudeerd worden. De uitkomsten van de experimenten zullen meer inzicht geven in het kanker proces en de effectiviteit en gevolgen van verschillende kankerbehandelingen.

    Onderzoekers

    • Dr. Bart-Jan Wierenga
    • Prof dr. Jan Jacob Schuringa

    Bijdrage KRF

    € 26.907,-

  • Wat onderzoeken we?

    Het onderzoek richt zich op het ontwikkelen van CAR-T-celtherapie voor solide tumoren. Bij CAR-T behandeling worden immuun cellen van een patiënt met kanker genetisch aangepast met nieuwe T-cel-receptoren ('voelsprieten die kankereiwitten herkennen'). Deze nieuwe T-cellen kunnen kankercellen herkennen en vernietigen. Dergelijke behandelingen werken heel goed bij patiënten met bepaalde vormen van leukemie en lymfeklierkanker maar minder goed bij andere vormen van kanker. In dit project wordt een techniek ontwikkeld om de ontwikkeling van deze therapie voor andere vormen van kanker te versnellen door de T-cellen makkelijker zichtbaar te maken in het lichaam van een patiënt.

    Wat willen we bereiken?

    Door aan de CAR-T cel een molecuul toe te voegen die met een PET scan zichtbaar gemaakt kan worden zal het mogelijk worden om beter te begrijpen waar deze cellen in het lichaam naar toe gaan en hoe lang ze in leven blijven. Deze informatie zal uiteindelijk bijdragen aan het begrip van waarom CAR-T cellen wel of niet werken bij patiënten en richting geven aan hoe we de werkzaamheid kunnen vergroten. In dit project zullen de aangepaste CAR-T cellen in het laboratorium worden ontwikkeld en getest. Vervolgens zal de ontwikkelde methode worden toegepast in een studie met patiënten als onderdeel van een opvolgproject.

    Onderzoekers

    • Hilde Jalving, afdeling medische oncologie
    • Marjolijn Lub-de Hooge, afdeling klinische farmacie en farmacologie
    • Edwin Bremer, afdeling hematologie

    Bijdrage KRF

    € 99.723 Euro

  • Wat onderzoeken we?

    We zijn bezig met de ontwikkeling van een nieuw systeem genaamd 'fast degrader', dat in staat zal zijn om de energie van de bundel extreem snel te wijzigen, op een tijdschaal van milliseconden.

    Wat willen we bereiken?

    Als we de 'fast degrader' installeren, wordt PARTREC wereldwijd de enige plek die bestralingen kan uitvoeren met laagscanning op een milliseconde tijdschaal. Dit zou waardevol zijn voor de onderzoeksgroepen van UMCG en RUG die werken in medische fysica, radiobiologie en immunotherapie. Ze zouden een breed scala aan onderwerpen kunnen onderzoeken die momenteel centraal staan in het UMCG-onderzoek. Enkele voorbeelden zijn onder andere:

    • Onderzoek naar de effecten van FLASH-straling op tumor- en normaal weefsel.
    • Bestuderen van verschillen in immuunrespons van verschillende weefseltypes bij FLASH-bestralingen vergeleken met conventionele bestralingen.
    • Combineren van volumetrische FLASH-bestralingen met boogtherapie.
    • Gebruik van AI voor patiëntuitlijning met protonradiografie voor SOBP FLASH-bestralingen.
    • Bevestiging van FLASH dosisafgifte met PET en snelle online correctie van dosisapplicatie.

    Onderzoekers

    • Prof. Dr. Alexander Gerbershagen - projectleider
    • Prof. Dr. Stefan Both - hoofd medische fysica, afdeling RT
    • Prof. Dr. Rob Coppes - PI radiobiologie
    • Rob Kremers - onderzoeksingenieur
    • Henk Smit - werktuigbouwkundig ingenieur
    • Atia Ibrahimi - promovendus, medische natuurkunde
    • Jingqi Li - stagiair masterstudent werktuigbouwkunde

    Bijdrage KRF

    € 58.522,-