Aanleiding
Promotieonderzoeker en (neuro)psycholoog Jelte Woudsma kwam tijdens zijn werk op een psychogeriatrische afdeling in contact met een cliënt, die gedrag vertoonde dat sterk overeenkwam met symptomen die ook voorkomen bij posttraumatische stress; hard schreeuwen, heel angstig om zich heen kijken, onder de tafel kruipen. Bij navraag bij familie bleek, dat deze cliënt een oorlogsveteraan was. Deze ervaring riep bij Woudsma de vraag op wat er eigenlijk al bekend is over de symptomen van posttraumatische stress bij mensen met vergevorderde dementie. Hij ontdekte dat hierover in de wetenschappelijke literatuur nog niet erg veel geschreven is.
Doel
Het uiteindelijke doel van het onderzoek is, om de cliënt met traumatische ervaringen en dementie zich zo veilig mogelijk te laten voelen. Het onderzoek probeert inzicht te krijgen in de symptomen die passen bij traumatische ervaringen bij dementie, zodat probleemgedrag dat verband kan hebben met traumatische ervaringen beter herkend wordt. En de behandeling en zorg beter afgestemd kunnen worden op deze cliënten. Daarnaast probeert het onderzoek te achterhalen welke omgevingsfactoren een herbeleving van traumatische ervaringen kunnen oproepen, en een trigger kunnen zijn voor probleemgedrag.
Methode
In het onderzoek wordt samengewerkt met onder andere het Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE). Het CCE levert een aantal casussen. Woudsma zet vragenlijsten uit onder de wettelijk vertegenwoordigers van de cliënten uit deze casussen. Daarnaast onderzoekt hij de mogelijkheid, om met behulp van sensortechnologie - startend met een bedsensor omdat dit voor de cliënt nauwelijks belastend is - informatie over probleemgedrag als gevolg van traumatische ervaringen te verzamelen.
Planning
Het onderzoek is gestart in september 2022. En bevindt zich op dit moment in de uitvoerende fase. Dit houdt in dat de goedkeuring van de Medisch Ethische Toetsings Commissie (METC) binnen is, en de vragenlijsten zijn opgesteld. Het Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE) is gevraagd om uit te kijken naar deelnemers voor het onderzoek. De plannen om via sensortechnologie data te verzamelen zijn op dit moment nog niet concreet genoeg om daar al een tijdsplanning voor te geven.
Wie zijn erbij betrokken
- Jelte Woudsma, UMCG en Noorderbreedte
- Sytse Zuidema, UNO-UMCG
- Sarah Janus, UNO-UMCG
- Gea van Dijk, Noorderbreedte & NHL Stenden University of Applied Sciences
- Sjacko Sobczak, Maastricht University, Mondriaan GGZ & RUAS