Alcohol in verpleeghuizen

In dit exploratieve kwalitatieve onderzoek stond het wel of niet toestaan van alcoholische dranken op psychogeriatrische afdelingen als morele kwestie centraal. Dit onderzoek is inmiddels afgerond.

Op psychogeriatrische afdelingen wordt het nuttigen van alcohol toegestaan, passend bij de vroegere leefgewoontes en wensen van de afzonderlijke bewoners. Dit sluit aan bij de visie dat bewoners zoveel mogelijk het leven moeten kunnen blijven leiden zoals zij dat gewend waren en waar zij zich comfortabel bij voelen. Veel mensen beschouwen het drinken van een borrel als belangrijke geneugte van het leven; een (dagelijkse) pleziertje dat we verpleeghuisbewoners niet mogen ontzeggen. Op psychogeriatrische afdelingen geldt dan ook dat bewoners, als zij dat zo gewend waren, een (dagelijkse) borrel mogen drinken, ook als zij zelf niet meer in staat zijn erom te vragen.

Maar alcoholconsumptie kan conflicten opleveren. Het kan bijvoorbeeld botsen met het medische gezondheidsbelang van de bewoner of hinder veroorzaken voor andere bewoners. Dit geeft morele dilemma’s voor zorgprofessionals.

Doel

Dit onderzoek beoogde:

  • zicht te krijgen op hoe zorgprofessionals aankijken tegen alcoholgebruik;
  • inzicht te krijgen of en in welke situaties morele kwesties worden ervaren op het gebied van alcoholgebruik;
  • gezamenlijk te reflecteren hoe hier op passende wijze mee om te gaan.

De onderzoeksvragen waren:

Wat is toelaatbaar als het gaat om alcoholgebruik onder bewoners op psychogeriatrische afdelingen? Hoeveel borrels zijn acceptabel? Wanneer is het beter om iemand zijn of haar borrel(s) te ontzeggen en hoe doe je dat? Oftewel: mag vader in het verpleeghuis zijn borrel blijven drinken?

Beoogd resultaat was een reflectietool voor zorgprofessionals met aandachtspunten om te komen tot goede zorg op maat. 

Methode

Kwalitatief-ethisch onderzoek met semigestructureerde interviews en focusgroep-methodieken. Analyse vond plaats op basis van ervaren waarden en normen van de respondenten.

Onderzoekers

Dit onderzoek is uitgevoerd door stagiaires HBO-V van de Hanzehogeschool Groningen, onder leiding van dr. Elleke Landeweer, post-doc onderzoeker Empirische ethiek UNO-UMCG.

Toolbox Moreel beraad

Over het schenken van alcohol of andere ethische dilemma’s in de zorg zou je een moreel beraad kunnen houden. Je leest er meer over in de Toolbox Moreel beraad.

Contact

Wil je meer weten over dit onderzoek? Stuur een mail aan dr. Elleke Landeweer.