Staaroperatie bij kinderen en volwassenen

Bij staar is de lens achter de pupil troebel. Hierdoor ziet iemand slechter. Bij een staaroperatie halen we de troebele lens uit het oog. We plaatsen hier een heldere kunstlens voor terug. Een staaroperatie heet ook wel een cataractextractie.

Wat is staar?

Voor in het oog, vlak achter de pupil, zit een heldere en doorzichtige ooglens. Als we ouder worden, wordt deze lens minder helder. We noemen dit 'staar' of 'cataract'. Hierdoor ziet iemand dingen waziger en valer van kleur. Soms heeft iemand dit al vanaf de geboorte of krijgt iemand staar op jonge leeftijd.

Er zijn verschillende vormen van staar:

  • aangeboren staar
  • staar die ontstaan is door een ziekte
  • staar die ontstaan is door een beschadiging aan het oog
  • ouderdomsstaar, deze vorm van staar komt het vaakst voor
Spleetlamp onderzoek binnenkant buitenkant oog
Spleetlamp onderzoek

Staar bij kinderen

Staar bij kinderen komt vaak door erfelijkheid, een chromosoomafwijking (zoals het syndroom van Down), een stofwisselingsziekte, een ziekte tijdens de zwangerschap of een aanlegstoornis van het oog zelf. Soms kan een oogverwonding tot staar leiden.

Meestal is de behandeling bij kinderen occlusietherapie of een staaroperatie. Bij occlusietherapie plakken we het oog enkele uren per dag af met een oogpleister. Soms is ook een bril nodig. Occlusietherapie is mogelijk als de ooglens voor een deel troebel is en iemand nog redelijk langs de troebelingen kan kijken. Als dat niet lukt, doen we een staaroperatie. Kinderen onder de 2 jaar krijgen niet een kunstlens in het oog, maar een contactlens op het oog. Oudere kinderen krijgen wel een kunstlens in het oog. Soms moet daar een bril bij.

Staar bij volwassenen

We kunnen staar goed behandelen met een staaroperatie. Voor de staaroperatie bespreekt de oogarts met u welke soort kunstlens voor u het beste is. Bij een standaard kunstlens ziet u op 1 afstand scherp: veraf, leesafstand of beeldschermafstand.

U kiest vooraf op welke afstand u scherp wilt zien. Voor de andere afstanden heeft u een bril nodig. Met multifocale glazen in uw bril kunt u scherp zien met één bril. Heeft u een cilinderafwijking, dan moet u wel voor elke afstand een aparte bril kopen. We plaatsen geen multifocale kunstlenzen. Wilt u dit wel, dan kunt u hiervoor naar een ander ziekenhuis.

Cilinderafwijkingen kunnen we soms verbeteren. Ook monovision is een optie. Hiermee ziet het ene (dominante) oog in de verte goed en ziet het andere oog dichtbij goed. Zo kunt u dichtbij én veraf scherp zien. Helaas kan niet iedereen tegen dit verschil in sterkte. Ondanks een goede meting bestaat de kans dat de u na de staaroperatie niet volledig scherp ziet op de gekozen afstand.

Biometrie

Voor de operatie doen we eerst een biometrie. Dit is een meting waarmee we de sterkte van de kunstlens berekenen.

De behandeling stap voor stap

  1. We sturen 1 a 2 werkdagen voor de behandeling afspraakbrief. Daarin staat de datum van de behandeling en een datum voor een telefonische afspraak. De telefonische afspraak is met een verpleegkundige. In de afspraakbrief staat of we u dan bellen of dat u hiervoor naar de polikliniek komt. In dit gesprek krijgt u vragen over uw gezondheid en uitleg over de operatie. Heeft u nog vragen, dan kunt u die op dat moment stellen. Tijdens dit gesprek hoort u ook hoe laat de operatie is.

    Voor deze operatie krijgt u een plaatselijke verdoving in het oog. Soms gaat u voor de operatie onder narcose. Kinderen gaan altijd onder narcose. Dit hebben wij vooraf met u besproken. Voor de narcose heeft u vóór de operatie een afspraak met de anesthesioloog over de verdoving. Hiervoor gaat u naar de Pre Operatieve Polikliniek Anesthesiologie (POPA).

    U mag geen make-up, gezichtscrème, nagellak en sieraden dragen op de dag van de operatie. Als u een gehoorapparaat heeft kunt u die het beste vlak voor de operatie uit uw oor halen.

    U kunt niet zelf autorijden na de behandeling. Vraag van tevoren iemand die u na de behandeling naar huis kan brengen.

  2. U gaat voor de operatie naar het Operatief Dagbehandelingscentrum ODBC of Triade. In de brief staat waar u of uw kind moet zijn. Heel kleine kinderen blijven soms een nachtje slapen in het ziekenhuis.

    Kunt u niet komen? Bel ons dan zo snel mogelijk. Het telefoonnummer staat hieronder en in de brief.

  3. We vertellen eerst nog een keer kort wat we gaan doen. Daarna verdoven we het oog met druppels of een prik. Soms gaat u onder narcose. Dit hebben we vooraf met u of uw kind besproken.

    U gaat in een speciale operatiestoel zitten, die lijkt op een tandartsstoel. Vervolgens dekken we de huid rondom het oog af. We plaatsen een spreider tussen de oogleden. Zo kunt u niet met de ogen knipperen tijdens de operatie.

    Tijdens de staaroperatie halen wij de troebele lens uit het oog. Hiervoor plaatsen we een kunstlens terug. Soms lukt het niet om gelijk een kunstlens te plaatsen. Of we plaatsen de kunstlens op een andere manier dan verwacht. We maken de lens dan bijvoorbeeld aan de iris vast. Dit heet een irisclaw lens.

  4. Na de operatie gaat u of uw kind naar de nazorgruimte om even bij te komen. Na een narcose brengen we u of uw kind eerst naar de uitslaapkamer en daarna naar de nazorgruimte. Als het goed met u gaat, kunt u of uw kind weer naar huis.

    U krijgt oogdruppels mee naar huis. Ook geven wij u uitleg over de leefregels na de operatie.

    Op het geopereerde oog heeft u een gaasje en een harde dop. Dit laat u zitten tot de volgende ochtend, dan haalt u het er af. Het gaasje gooit u weg, de harde dop bewaart u. De harde dop doet u ’s nachts weer op. Zo beschermt u uw oog.

  5. Volwassenen

    De dag na de operatie bellen we om te vragen hoe het gaat. Na ongeveer 1 en 6 weken komt u terug voor controle op de polikliniek Oogheelkunde. Houdt er rekening mee dat u na een staaroperatie niet meteen goed ziet. Het oog moet wennen. Maar u gaat steeds beter zien. Verbetering is mogelijk tot ongeveer 3 maanden na de operatie.

    Kinderen

    Kinderen komen de dag na de operatie voor controle terug op de polikliniek. En daarna na 1 week en nog een keer na 3 weken. Het hangt van het herstel af of een kind vaker moet komen.

Druppelschema

U krijgt oogdruppels en een druppelschema mee naar huis. Om goed en snel te genezen is het belangrijk dat u dit schema volgt. Houd er rekening mee dat u voor een langere periode, meerdere keren per dag moet druppelen. Lukt het niet om zelf te druppelen? Vraag dan van tevoren iemand om u hierbij te helpen. Bijvoorbeeld een familielid of de thuiszorg. U begint de dag na de operatie met het druppelschema.

Druppelschema na een staaroperatie bij volwassenen
Druppelschema na een staaroperatie bij kinderen

Bijwerkingen en risico's

Klachten die vaak voorkomen zijn:

  • Zien van lichtkringen of schitteringen. Dit gaat meestal vanzelf weer over.
  • Extra gevoelig voor licht. Dit gaat meestal vanzelf weer over.

Bij elke operatie kunnen er achteraf problemen zijn. Ook als de operatie zelf goed is gegaan. Deze problemen noemen we complicaties. Mogelijke complicaties zijn:

  • Een ooginfectie binnenin het oog. Hierdoor kan iemand soms blijvend minder zien of blind worden. Dit komt gelukkig bijna nooit voor. Als we dit op tijd herkennen is behandeling nog goed mogelijk.
  • Bloeding in het oog.
  • Achterblijven van stukjes lens na de operatie. Dit zien we niet altijd, omdat het bijvoorbeeld achter de iris zit. De stukjes lens kunnen het hoornvlies beschadigen, zorgen voor een ontsteking of de oogdruk verhogen. De stukjes lens halen we dan tijdens een glasvochtoperatie weg.
  • Vocht in het netvlies.
  • Troebel lenszakje. Dit noemen we na-staar. Dit is goed te behandelen met een laserbehandeling.
  • Loslaten of slijtage van het netvlies. Dit komt heel weinig voor.

Wanneer bellen ?

Bel ons na de operatie als:

  • u erge pijn heeft en een paracetamol niet helpt
  • u steeds slechter, waziger of voor een deel niet meer goed ziet
  • het oog steeds roder wordt
  • u flink misselijk wordt
  • u enorme hoofdpijn krijgt

Bellen kan van maandag tot en met vrijdag tussen 8.00 en 16.30 uur met  (050) 361 25 18. Bel buiten deze dagen en tijden naar het centrale nummer van het UMCG  (050) 361 61 61. Vraag naar de oogarts die dienst heeft.

U kunt ook bellen naar het verpleegkundig spreekuur, van 9.00 tot 10.00 uur en van 13.30 tot 14.30 uur op het telefoonnummer (050) 361 25 03.

Leefregels

Na deze behandeling moet u 1 week lang met een aantal dingen rekening houden:

  • bescherm ’s nachts het oog door het af te plakken met de harde dop
    bescherm overdag het oog door het dragen van een bril
  • ontwijk een stoffige omgeving
  • wrijf niet in het oog
  • doe rustig aan met bukken, tillen en sporten
  • ga niet zwemmen of naar de sauna
  • draag geen make up
  • u kunt beter niet autorijden en fietsen, overleg met uw oogarts wanneer dit weer kan
  • u kunt wel tv kijken, lezen of op de computer werken
  • douchen en haren wassen kan. Voorkom dat er water in het oog komt.
Video bekijken Scannen

Heeft u nog vragen?

U kunt polikliniek Oogheelkunde bellen van maandag tot en met vrijdag, tussen 8.00 en 16.30 uur.