Open deuren voor psychogeriatrische afdelingen?

Open deuren voor psychogeriatrische afdelingen? Een vergelijkend onderzoek met Duitsland om van elkaar te leren.

Achtergrond onderzoek

Wanneer vinden we een gesloten-deur-beleid voor mensen met vergevorderde dementie, wonend in het verpleeghuis, wel of juist niet acceptabel? Nu gebeurt dat vaak vanuit het oogpunt om mensen met vergevorderde dementie te beschermen tegen de gevaren die kunnen ontstaan als zij al dan niet verward zonder begeleiding buiten (ver)dwalen. Beschermt een gesloten deur bewoners op een goede manier? Of zijn er ook andere manieren om met risico’s om te gaan die minder vrijheidsbeperkend zijn? En op welke wijze gebeurt dat mogelijk al?

Doel onderzoek

In dit onderzoeksproject gaan we op zoek naar wanneer een gesloten-deur-beleid wel of juist niet acceptabel is voor verpleeghuisbewoners met vergevorderde dementie. Ook inventariseren we hoe er in de praktijk met deze kwestie omgegaan wordt en of de praktijk op dit gebied verbeterd kan worden.

Binnen het UNO-UMCG (Noord- en Oost-Nederland) en in verpleeghuizen in Noord-West-Duitsland (Niedersachsen) gaan we onderzoeken welke bewoners te maken hebben met deze kwestie; hoe wordt er in de verschillende regio’s over gedacht, hoe wordt ermee omgegaan en welke alternatieven worden er ingezet om eventuele vrijheidsbeperkingen zo min mogelijk te gebruiken? Wat zijn verschillen en overeenkomsten tussen de twee regio’s op het gebied van cultuur, wettelijke kaders en ethiek op de werkvloer en wat kunnen zij van elkaar leren?  

Methode

Dit onderzoeksproject maakt gebruik van kwantitatieve en kwalitatieve methodes om de onderzoeksvragen te beantwoorden. In vier psychogeriatrische afdelingen in Nederland en in Duitsland worden onder meer kenmerken van bewoners verzameld waarvoor de kwestie speelt, observaties gedaan naar de kenmerken van de afdelingen en welke alternatieven er worden gebruikt om bewoners zo min mogelijk op te sluiten. Daarnaast worden verschillende betrokkenen in het veld geïnterviewd en gaan verschillende belanghebbenden met elkaar in gesprek in focusgroepen om samen te kijken of er verbeteringen mogelijk zijn. Uitkomsten worden met elkaar vergeleken en zorgmedewerkers worden uitgenodigd om te ‘gluren bij de buren’ (cross-border) om van elkaar te leren.

Planning

Dit onderzoeksproject is gestart in maart 2022. 

Onderzoekers

Dit onderzoeksproject is één van de zes projecten vanuit het Cross-border Institute of Healthcare Systems and Prevention (CBI), waarbij het vergelijken van gezondheidszorgstructuren, processen en uitkomsten in de noordelijke regio’s van Duitsland en Nederland centraal staat. Voor meer informatie zie: https://www.rug.nl/aletta/blog/blog-charge-gd-ii (externe link)

Voor dit project werkt het UNO-UMCG samen met de afdeling Ethics in Medicine, Department of Health Services Reseach of the School for Medicine and Health Sciences, University of Oldenburg.

Betrokken onderzoekers zijn: 

Nederland: prof. dr. Sytse Zuidema, UMCG; dr. Elleke Landeweer, UMCG; dr. Sarah Janus, UMCG; Aurelija Dagilyte-Drevel PhD, UNO-UMCG, dr. Brenda Frederiks, Amsterdam UMC

Duitsland: prof. dr. Mark Schweda; prof. dr. Michael Freitag; prof. dr. Tania Zieschang

Subsidieverstrekker

Dit project wordt gefinancierd door het Duitse ministerie van Wetenschap & Cultuur regio Nedersaksen (MWK)

Publicaties

Landeweer et al (2021) Open deuren voor PG? Een verkennend onderzoek naar de mogelijke alternatieve in het kader van de Zwd. Tijdschrift voor Ouderengeneeskunde, no 3-2021: https://www.verenso.nl/magazine-juni-2021/no-3-juni-2021/vaste-rubrieken/sano-open-deuren-voor-pg.

Communicatie over het onderzoek

https://www.rug.nl/aletta/blog/blog-charge-gd-ii

Contact

Dr. Elleke Landeweer