Het UMCG doet veel onderzoek naar orgaandonatie en transplantatie. Wetenschappelijk onderzoek kan helpen de kwaliteit van donororganen te verbeteren en de kwaliteit van leven na een transplantatie te verbeteren. Via het UMCG Transplantatiefonds steun je dit onderzoek.
Hoe kunnen we donororganen nog beter bewaren, verbeteren en opnieuw op gang brengen? Hoe kunnen transplantatiepatiënten zo gezond en zo goed mogelijk verder met hun leven? Dat zijn vragen waar onderzoekers en artsen in het UMCG samen keihard aan werken. Zij zijn ook intensief betrokken bij landelijk en internationaal onderzoek naar de verschillende transplantaties die we doen.
De Grants van het UMCG Transplantatiefonds 2024 zijn uitgereikt. In totaal gaat het om een bedrag van bijna 20.000 euro, die het fonds dankzij donaties heeft binnengekregen.
De prijzen gingen naar Belle Dielwart , Caspar van Lieshout, Silke Bodewes en Ruben de Kleine. Lees per onderzoeker welk onderzoek er gedaan gaat worden en waarom:
Patiënten met chronische nierziekte (CKD) hebben een verhoogd risico op hart- en vaatziekten (HVZ) en overlijden. Wanneer patiënten met nierfalen een niertransplantatie ondergaan, blijft een verhoogd risico op hart- en vaatziekten bestaan, zelfs als de nierfunctie weer goed is. Dit komt deels door voortgaande vaatverkalking, een proces dat de bloedvaten stijver maakt en het risico op hartproblemen vergroot. Ons onderzoek richt zich op een nieuwe aanpak om dit risico beter te begrijpen en te verminderen, door te kijken naar kleine deeltjes in het bloed, zogenaamde calciproteïnedeeltjes (CPP’s). We willen begrijpen waarom sommige patiënten vatbaarder zijn voor vaatverkalking dan anderen.
In plaats van alleen bekende risicofactoren voor HVZ te onderzoeken, kijken we naar de rol van niet-traditionele factoren, waaronder afwijkingen in de mineraalstofwisseling. Deze studie plaatst calciproteïnedeeltjes (CPP’s), clusters van calcium- en fosfaationen en eiwitten, in het middelpunt. Deze CPP’s in het bloed lijken veelbelovend als nieuwe manier om vaatverkalking beter te begrijpen en mogelijk zelfs te voorspellen. Door deze metingen kunnen we de zorg voor patiënten verbeteren en personaliseren.
Ons onderzoek betreft een specifieke groep patiënten die een niertransplantatie hebben ondergaan. We meten de CPP-niveaus in hun bloed en kijken hoe deze samenhangen met veranderingen in de verkalking in hun kransslagaders. Dit zou weleens de sleutel kunnen zijn tot een betere vaststelling van vaatverkalking.
Als het meten van CPP nuttig blijkt te zijn, hopen we deze methode in de toekomst in ons eigen ziekenhuis te gaan gebruiken. Samenwerking met experts, zoals prof. dr. E.R. Smith en zijn team, is hierbij cruciaal, omdat zij op dit moment de enigen zijn die deze metingen kunnen uitvoeren.
Door onze resultaten te delen, willen we niet alleen andere wetenschappers informeren, maar ook bijdragen aan een betere zorg voor niertransplantatiepatiënten. Het delen van kennis is essentieel om samen stappen te zetten in het vertragen van het verouderingsproces van het vaatsysteem en het verminderen van de impact van hart- en vaatziekten bij nierpatiënten.
Door het tekort aan geschikte nier donoren worden steeds oudere en ziekere donoren geaccepteerd. Deze nieren zijn vaak van mindere kwaliteit, waardoor er een groter risico op transplantaat falen is. Tijdens de donorselectie moet een nauwkeurige afweging gemaakt kunnen worden op basis van de beschikbare gegevens over de donor. Het is daarom belangrijk om een betrouwbare voorspelling te kunnen maken over de toekomstige nierfunctie van de ontvanger.
De criteria die nu gebruikt worden, kunnen dit nog niet goed genoeg. Dit zou verklaard kunnen worden doordat een van de belangrijkste criteria, de geschatte nierfunctie van de donor, beïnvloed wordt door andere factoren, zoals spiermassa. Onze studie onderzoekt of drie nieuwe methodes om de nierfunctie van de donor te bepalen, beter zijn in het voorspellen van de toekomstige nierfunctie van de ontvanger in vergelijking met de oude methode. Deze methodes maken gebruik van drie biomarkers (cystatine C, SDMA en penKID) in het bloed. Het Pagina 7 van 7 onderzoeksgeld wordt gebruikt voor het bepalen van deze drie biomarkers in het bloed van de donor. Daarnaast zal een deel van het geld gebruikt worden om het bloed bij de donor te verzamelen.
De resultaten van deze studie dragen bij aan het verbeteren van de selectiecriteria van de donor. Hierdoor wordt voorkomen dat goede nieren verloren gaan als gevolg van onbetrouwbare selectiecriteria. Daarnaast kan door een betrouwbare voorspelling, de juiste nier op tijd geselecteerd worden. Dit verhoogt de veiligheid van de transplantatie en voorkomt dat iemand onnodig een transplantatie ondergaat.
In het begin van 2020 was er een acute stijging van acuut leverfalen bij kinderen (pALF) met een onduidelijke oorzaak. Deze stijging werd gerapporteerd door de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO).
Ook in Nederland zagen wij een groep van kinderen die behandeling nodig hadden voor acuut onbegrepen leverfalen. Bij dit acuut leverfalen wordt de lever vanuit de patient zelf heel snel aangetast. Soms herstelt dit spontaan, soms worden kinderen zo ziek dat ze naar de intensive care moeten.
Aangezien het UMCG het enige levertransplantatie centrum is voor kinderen in Nederland, werden de meeste zieke kinderen hier opgevangen. Uiteindelijk zijn er 5 kinderen behandeld waarvan er 4 een levertransplantatie nodig hadden. Alle kinderen overleefden het leverfalen. Op overgebleven materiaal van deze kinderen werd vernieuwend onderzoek gedaan. Een klein verkennend onderzoek heeft duidelijke verschillen laten zien dat de betrokken afweercellen van kinderen met pALF anders zijn samengesteld dan die kinderen met een andere leveraandoening en zonder leveraandoening. Met deze nieuwe techniek, genaamd metagenomic sequencing willen we nu verder onderzoek doen naar deze groepen van afweercellen en stoffen bij de betrokken kinderen die behandeld zijn in het verleden en in de toekomst. Het doel is te achterhalen welke cellen we kunnen remmen dan wel stimuleren om het herstel van de lever te helpen. Zo zou in de toekomst hopelijk een transplantatie van de lever niet meer in alle gevallen nodig hoeven te zijn.
Mensen met ernstig leverfalen hebben vaak slechts één levensreddende optie: een levertransplantatie. Helaas zijn er niet genoeg levers beschikbaar voor iedereen op de wachtlijst in Nederland. Onderzoekers in het UMCG hebben een innovatieve techniek ontwikkeld om afgekeurde donorlevers te testen. Ze gebruiken een speciale machine die eerst de lever koelt en vervolgens weer opwarmt. Na het opwarmen kan de functie van de lever worden getest. Ongeveer tweederde van deze 'afgekeurde' levers zijn geschikt voor transplantatie na deze test.
Dit onderzoek richt zich op het verbeteren van deze testmethode, met als doel meer levers geschikt te maken voor transplantatie. Als dit lukt, betekent het dat meer mensen met leverziekten de kans krijgen op een nieuwe lever.
Het proces van perfusie kent een kritisch moment waarbij vloeistof moet worden gewisseld. Dit onderzoek focust op verschillende manieren om deze noodzakelijke vloeistofwissel overbodig te maken. Het doel is om de gehele perfusie uit te voeren met een basisvloeistof, waarbij alleen specifieke toevoegingen nodig zijn. Het onderzoek bestaat uit twee delen:
Met aanpassingen in de procedure streven we ernaar het proces te vereenvoudigen, zodat andere levertransplantatiecentra dit protocol gemakkelijker kunnen toepassen. Daarnaast willen we met het nieuwe protocol het moment elimineren waarop de lever tijdelijk geen zuurstof ontvangt tijdens de vloeistofwissel, wat nadelig is voor de lever.
Dit onderzoek kan de techniek lever machine perfusie verder verbeteren. Dat betekent niet alleen een betere kwaliteit van zorg en een toename van succesvolle transplantaties in het UMCG, maar ook het verder kunnen toepassen van dit protocol om in andere centra de levertransplantatiezorg te verbeteren voor een vermindering van de last van leverfalen in de gehele samenleving.
Je kunt ons bellen van maandag tot en met vrijdag tussen 8.30 en 16.30 uur. Je kunt ons ook een e-mail sturen.