Persisterende ductus arteriosus (PDA)

Alle ongeboren baby's hebben een open verbinding tussen de aorta en de longslagader. Dit hoort na de geboorte vanzelf dicht te gaan, maar soms gebeurt dat niet. Dit is een persisterende ductus arteriosus (PDA) of open ductus Botalli. Persisterend betekent 'blijvend'.

Iedereen heeft bij de geboorte een 'ductus arteriosus'. Deze ductus is een bloedvat dat de grote lichaamsslagader verbindt met de longslagader. De longen zorgen na de geboorte voor de opname van zuurstof.

Vóór de geboorte is deze taak voor de moederkoek en hebben we onze longen dus nog niet nodig. Tijdens de zwangerschap is de ductus de 'sluiproute'. Een belangrijk deel van het bloed dat door de rechterkamer de longslagader in wordt gepompt, stroomt zo naar het lichaam in plaats van naar de longen.

Omdat je na de geboorte de sluiproute niet meer nodig hebt, gaat deze vanzelf dicht. Vaak al in de eerste uren tot dagen na de geboorte. Maar soms gebeurt dat dus niet.

In de periode na de geboorte daalt de bloeddruk in de longen en wordt de bloeddruk in de longslagader lager dan de bloeddruk in de grote lichaamsslagader. Via een persisterende ductus stroomt het bloed daarom van de grote lichaamsslagader naar de longslagader.

Normaal hart

Afbeelding van www.congenital-heart-disease.ch

1. Linker hartkamer (linker ventrikel)
2. Rechter hartkamer (rechter ventrikel)
3. Linker boezem (linker atrium)
4. Rechter boezem (rechter atrium)
5. Lichaamsslagaderklep (aortaklep)
6. Longslagaderklep (pulmonalisklep)
7. Mitralisklep
8. Tricuspidalisklep
9. Longaders
10. Holle lichaamsaders (vena cava)
11. Lichaamsslagader (aorta)
12. Longslagader

Congenital Heart Disease

Afbeelding van www.congenital-heart-disease.ch

1. Persisterende ductus arteriosus

  • Bij één op de 2000 levendgeborenen sluit de ductus arteriosus niet. Waarschijnlijk komt dit echter nog 2-4 keer méér voor dan we denken, omdat sommige mensen nog een open ductus hebben zonder dat die ooit ontdekt wordt. Bij te vroeg geboren kinderen sluit de ductus nog veel vaker niet.

  • De meeste kinderen met een persisterende ductus hebben hier geen klachten van omdat het zo klein is, dat er maar heel weinig bloed door heen stroomt. De ductus wordt dan ook vaak ontdekt bij bijvoorbeeld hartruis bij een kind dat verder gezond is. Als er via een grote ductus veel bloed van de grote lichaamsslagader naar de longslagader stroomt, kunnen kinderen wel klachten hebben zoals:

    • kortademigheid, vooral bij inspanning
    • moeilijk drinken (baby’s)
    • slechte gewichtstoename
    • vaak infecties van de luchtwegen
    • moeheid
  • Vooral bij te vroeg geboren kinderen komt een persisterende ductus vaak voor. Dit komt doordat het mechanisme van de Ductus sluiting na de geboorte, bij hen nog niet helemaal ontwikkeld is.

Hoe vaak komt het voor

Bij één op de 2000 levendgeborenen sluit de ductus arteriosus niet. Waarschijnlijk komt dit echter nog 2-4 keer méér voor dan we denken, omdat sommige mensen nog een open ductus hebben zonder dat die ooit ontdekt wordt. Bij te vroeg geboren kinderen sluit de ductus nog veel vaker niet.

Klachten en symptomen

De meeste kinderen met een persisterende ductus hebben hier geen klachten van omdat het zo klein is, dat er maar heel weinig bloed door heen stroomt. De ductus wordt dan ook vaak ontdekt bij bijvoorbeeld hartruis bij een kind dat verder gezond is. Als er via een grote ductus veel bloed van de grote lichaamsslagader naar de longslagader stroomt, kunnen kinderen wel klachten hebben zoals:

  • kortademigheid, vooral bij inspanning
  • moeilijk drinken (baby’s)
  • slechte gewichtstoename
  • vaak infecties van de luchtwegen
  • moeheid

Oorzaken

Vooral bij te vroeg geboren kinderen komt een persisterende ductus vaak voor. Dit komt doordat het mechanisme van de Ductus sluiting na de geboorte, bij hen nog niet helemaal ontwikkeld is.

UMCG Expertisecentrum voor Kinderen en Volwassenen met een Aangeboren Hartafwijking

Het UMCG is een expertisecentrum voor zeldzame aandoeningen op het gebied van aangeboren hartafwijkingen bij kinderen en volwassenen. Een zeldzame aandoening is een ziekte die minder dan 1 op de 2.000 mensen heeft. Het ministerie van VWS heeft het UMCG aangewezen als expert in deze zorg.

Heb je nog vragen?

Volwassenen

Je kunt de polikliniek Hart en Vaten bellen van maandag tot en met vrijdag, tussen 8.00 en 16.30 uur. (050) 361 29 15

Kinderen

Kinderen en ouders van een (nog ongeboren) kind met een hartafwijking kunnen bellen naar het Beatrix Kinderziekenhuis. (050) 361 24 80