Palliatieve zorg

Palliatieve zorg is de zorg voor patiënten als genezen van een ziekte niet meer mogelijk is. Deze zorg is niet meer gericht op beter worden, maar op het verminderen van klachten en het verbeteren van de kwaliteit van leven. Hoe deze laatste levensfase eruitziet en verloopt, is voor iedereen anders.

De duur van de palliatieve fase is per ziekte en patiënt verschillend. Dit kan een periode van enkele dagen, maanden maar ook jaren zijn. Palliatieve zorg is voor alle patiënten met een levensbedreigende ziekte, bijvoorbeeld hartfalen, kanker, COPD en neurologische ziektes zoals ALS en dementie.

Kwaliteit van leven

Het doel van palliatieve zorg is de kwaliteit van leven verbeteren en zo lang mogelijk goed houden. We proberen het lijden zoveel mogelijk te voorkomen en te verlichten. Van u en van uw naasten. Dit doen we door lichamelijke klachten te behandelen en geestelijke, sociale en spirituele hulp te bieden. Ook vragen rondom de dood kunt u met ons bespreken. Alleen als u dat wilt, want uw wensen staan centraal.

CALM-gesprekken

De palliatieve fase is een fase waarin u en uw naasten een balans moeten vinden tussen het leven en de eindigheid van het leven. Wat is er in deze periode belangrijk? Wat bespreekt u met uw kinderen? Koopt u nog wel nieuwe kleren, boekt u wel een vakantie? Hoe gaat u om met zorgen over wat u achterlaat? Misschien bent u bang voor wat gaat komen of boos over wat u is overkomen?

U kunt dan met een therapeut praten over de verschillende onderwerpen die u als patiënt tegenkomt in een palliatieve fase. In de gesprekken is aandacht voor zingeving, het contact met de artsen, de relatie met uw naasten en sterfelijkheid. Dit helpt u met uw situatie om te gaan en stress, angst en depressieve gevoelens te verminderen. Deze gesprekken doen we volgens de CALM-techniek. CALM staat voor Managing Cancer and Living Meaningfully.

U kunt met uw arts bepreken of de CALM-therapie geschikt voor u is.

Zorg voor ziekte en gevolgen

Behandeling van de ziekte kan nog steeds onderdeel van palliatieve zorg zijn. Als iemand niet meer beter wordt, kunnen we de ziekte soms nog wel behandelen. Bijvoorbeeld om deze te remmen, klachten te verminderen en uw leven te verlengen. Tegelijkertijd bekijken we hoe we de gevolgen van de ziekte kunnen behandelen.

Zorg in stervensfase

Zorg in de allerlaatste levensfase hoort ook bij de palliatieve zorg. Dit heet terminale zorg. Terminale zorg is de zorg voor mensen die waarschijnlijk binnen 3 maanden komen te overlijden. Als het overlijden binnen 2 weken verwacht wordt, noemen we dit de stervensfase. Ook in deze fase hebben mensen zorg nodig.

De meeste mensen in de terminale- en de stervenfase willen het liefst niet in het ziekenhuis overlijden. In overleg met de transferverpleegkundige ondersteunt en adviseert het palliatief team dan bij de juiste terminale zorg thuis of in bijvoorbeeld een hospice.

Als iemand in het ziekenhuis komt te overlijden, is er een zogenaamde 'hospice care' in het UMCG. We geven de ziekenhuiskamer van de patiënt dan een meer huiselijke inrichting.

Een ervaringsverhaal

De man van Marie overleed in het UMCG. In het artikel Als je in het ziekenhuis gaat sterven vertelt ze hoe fijn het was dat de ziekenhuiskamer een meer huiselijke sfeer kreeg toen duidelijk werd dat Frans ging overlijden. Ook vertellen twee verpleegkundigen hoe ze er voor zorgen dat de familie goed afscheid kan nemen van een dierbare.

Palliatief team UMCG

Het UMCG heeft een speciaal team dat artsen, verpleegkundigen en andere zorgverleners ondersteunt en adviseert bij de palliatieve zorg voor patiënten en hun naasten: het palliatief team. Het palliatief team ondersteunt en adviseert bij:

  • lichamelijke klachten behandelen, zoals pijn, verwardheid, kortademigheid of misselijkheid
  • emotionele problemen behandelen, zoals angst of somberheid
  • levens- en zingevingsvragen bespreken, zoals 'Wat is nu belangrijk?' of 'Hoe neem ik afscheid?'
  • belangrijke beslissingen nemen, zoals beginnen, doorgaan of stoppen met behandelen
  • naasten ondersteunen en begeleiden
  • palliatieve sedatie en euthanasie uitleggen
  • een proactieve zorgplanning maken, waarin u en uw behandelteam uw wensen, mogelijkheden en behandeling vastleggen
  • zorg in de palliatieve fase in de thuissituatie, in een instelling, in een hospice of in het ziekenhuis

Het team bestaat uit verschillende specialisten:

  • verpleegkundig specialisten palliatieve zorg
  • medisch specialist zoals een internist-oncoloog, geriater, anesthesioloog/ pijnspecialist
  • psychiater en medisch psycholoog
  • maatschappelijk werker, geestelijk verzorger, apotheker
  • huisarts
  • transferverpleegkundige

Provinciaal Palliatief Team Groningen

Het palliatief team van het UMCG heeft veel contact met huisartsen, thuiszorg, verpleeg- en verzorgingshuizen, ziekenhuizen en netwerken palliatieve zorg in de provincie Groningen. Zij werken samen in het Provinciaal Palliatief Team Groningen (PPTG). Zorgverleners kunnen 24 uur per dag, zeven dagen in de week bij het PPTG terecht met al hun vragen over palliatieve zorg.

Het telefoonnummer is (088) 123 24 55

Heeft u nog vragen?

Bespreek uw vragen over palliatieve zorg met uw arts. Die kan u doorverwijzen naar de juiste zorgverlener.