Naar hoofdinhoud Naar hoofdnavigatie

Home Ziekte, Onderzoek en Behandeling

Intra-uteriene Inseminatie (IUI)

Intra-uteriene inseminatie (IUI) is een vruchtbaarheidsbehandeling. Met een dun slangetje brengen we zaadcellen direct in de baarmoeder in. De zaadcellen zijn dan dichter bij de plaats van de bevruchting.

IUI is een mogelijke behandeling als:

  • de kwaliteit van het zaad van de man minder goed is
  • het niet duidelijk is waarom zwanger worden niet lukt. Je moet dan wel minder dan 30% kans hebben op een natuurlijke zwangerschap
  • je je zaad in hebt laten vriezen vanwege een ziekte
  • je kunstmatige inseminatie met donorzaad wilt (KID)
  • je problemen hebt aan de baarmoederhals of met het baarmoederslijm
  • je seksuologische problemen hebt

2 vormen van IUI

Zonder hormoonstimulatie

Hierbij gebruiken we geen hormonen bij de IUI behandeling. We gebruiken jouw normale cyclus om op het juiste moment te insemineren. Je moet dan wel een regelmatige cyclus hebben met een goede eisprong. IUI zonder hormoonstimulatie gebruiken we meestal als de kwaliteit van het zaad van je partner minder goed is.

Met milde hormoonstimulatie

Als het niet duidelijk is waarom zwanger worden niet goed lukt, combineren we de IUI met hormoonstimulatie. Je krijgt dan hormonen om 1 of 2 eiblaasjes te laten groeien. En zo de kans op een zwangerschap groter te maken. Deze hormonen geef je jezelf met een injectie onder de huid. Je komt regelmatig naar het ziekenhuis voor een echo om te bepalen wanneer we de inseminatie (IUI) kunnen doen.

Eerste gesprek

Jullie hebben eerst een gesprek met de arts of de verpleegkundig specialist. Samen bespreken jullie of deze behandeling een goede optie is. En welke vorm voor jullie geschikt is.

We vertellen je hoe de behandeling verloopt en wat je kunt verwachten. Jullie bespreken ook de kans op een zwangerschap.

Eisprong

Als IUI een goede behandeling is voor jullie, gebeurt er een hoop. Je krijgt informatie over het inleveren van zaad voor de inseminatie. En we moeten weten wanneer er een eisprong is. De kans om zwanger te worden is namelijk het grootst rond de eisprong. Daarvoor zijn een paar manieren:

  • ovulatietest: in je urine zitten voor de eisprong meer hormonen. Je kunt dus aan je urine zien of er een eisprong aan zit te komen.
  • inwendige echo: met een echo zien we het aantal en de groei van de eiblaasjes. Als 1 of 2 blaasjes groot genoeg zijn gebruik je een HCG-injectie. Hiermee wekken we je eisprong op. Het moment van de eisprong en is dan vrij precies te berekenen.

De behandeling stap voor stap

  1. Op de eerste dag van de menstruatie (cyclusdag 1) bel je het Centrum voor Voorplantingsgeneeskunde om een afspraak te maken voor echoscopisch onderzoek. Als je een IUI behandeling krijgt met milde hormoonstimulatie krijg je een afspraak voor cyclusdag 2, 3 of 4. Als je de IUI behandeling in de natuurlijke cyclus doet, gelden de afspraken die u hebt gemaakt met uw behandelaar.

    Als we de IUI kunnen plannen, krijg je krijgt tijdens de afspraak instructies mee voor het inleveren van het sperma. Het zaad moet op de afgesproken dag op het de afgesproken tijd in laboratorium zijn. Daar halen we het zaad dat het best beweegt uit het sperma.

  2. Voor de inseminatie ga je naar het Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde. Het plaatsen gaat makkelijker als de blaas een beetje vol is. Plas daarom niet voor de inseminatie.

    Je kleed je je van onderen uit. Je ligt op een onderzoeksbank met een kussen onder de billen of met je benen in de beensteunen. De arts of verpleegkundig specialist brengt een speculum (spreider) in je vagina in om de baarmoedermond te zien. Daarna schuiven we een dun slangetje door de baarmoedermond in de baarmoederholte. Dat is niet pijnlijk, maar je kunt wel een gevoel van kramp in je onderbuik krijgen.

    We brengen het zaad in je baarmoeder via het slangetje.

    De inseminatie duurt ongeveer 5 minuten.

  3. Na de IUI kun je meteen opstaan en weer naar huis. Je hoeft niet iets speciaal te doen of te laten.

    Thuis wacht je af of je wel of niet ongesteld wordt. Als je niet ongesteld wordt, doe je ongeveer 2 weken na de IUI een zwangerschapstest. Geef het aan ons door als uit de test blijkt dat je zwanger bent. We maken dan een afspraak voor een echo. Meestal is die 5 weken na de inseminatie.

    Geeft de test aan dat je niet zwanger bent, maar je bent ook niet ongesteld? Doe de test dan een paar dagen later nog een keer.

    Word je wel ongesteld? Bel dan voor een nieuwe afspraak.

  • Bij elke behandeling kunnen er problemen zijn. Ook als de behandeling zelf goed is gegaan. Deze problemen noemen we complicaties. Mogelijke complicaties zijn:

    • een infectie. Dit komt bijna nooit voor.
    • overstimulatie van de eierstokken. Dit komt bijna niet voor bij een IUI.

    Je hebt door hormoonstimulatie iets meer kans op een tweeling. Als we bij de controle zien dat je kans hebt op meer dan 2 baby's, raden we af om die cyclus zwanger te raken. Zo'n zwangerschap heeft namelijk meer risico's dan van een tweeling.

    Wanneer bellen?

    Bel ons als:

    • je buikpijn of afscheiding hebt die anders is dan normaal
    • je koorts hebt boven de 38,5°C of langer dan 24 uur boven de 38°C

    Bel naar de polikliniek Voortplantingsgeneeskunde: (050) 361 31 28. Buiten deze tijden bel je naar nummer (050) 361 61 61. Vraag naar de gynaecoloog die dienst heeft.

Bijwerkingen en risico's

Bij elke behandeling kunnen er problemen zijn. Ook als de behandeling zelf goed is gegaan. Deze problemen noemen we complicaties. Mogelijke complicaties zijn:

  • een infectie. Dit komt bijna nooit voor.
  • overstimulatie van de eierstokken. Dit komt bijna niet voor bij een IUI.

Je hebt door hormoonstimulatie iets meer kans op een tweeling. Als we bij de controle zien dat je kans hebt op meer dan 2 baby's, raden we af om die cyclus zwanger te raken. Zo'n zwangerschap heeft namelijk meer risico's dan van een tweeling.

Wanneer bellen?

Bel ons als:

  • je buikpijn of afscheiding hebt die anders is dan normaal
  • je koorts hebt boven de 38,5°C of langer dan 24 uur boven de 38°C

Bel naar de polikliniek Voortplantingsgeneeskunde: (050) 361 31 28. Buiten deze tijden bel je naar nummer (050) 361 61 61. Vraag naar de gynaecoloog die dienst heeft.

  • Bij 1 op de 10 behandelingen met IUI is er een kans op een zwangerschap. Na 6 behandelingen is de kans dat u zwanger bent geraakt ongeveer 30 - 35%. Als je na 6 behandelingen nog niet zwanger bent, bespreken we samen de opties: een andere behandeling zoals IVF of stoppen met de behandeling.

  • Resultaten behandelingen via IUI in 2020

    In 2020 vonden in totaal 340 IUI behandelingen (IUI/COH en IUI/NC) plaats. Hieruit zijn 38 zwangerschappen (11.2%) ontstaan die geleid hebben tot 28 doorgaande zwangerschappen (8.2%).

    Uit de in totaal 128 IUI-D inseminatiebehandelingen (IUI-D/COH en IUI-D/NC) ontstonden 17 zwangerschappen (13,3% ), waarvan 13 leidden tot een doorgaande zwangerschap (10%).

    IUI/COH  IUI/NC  IUI-D/COH ​ IUI-D/NC 
    ​ Aantal % Aantal % Aantal % Aantal %
    Aantal gestarte cycli 330 100 55 100 36 100 72 100
    ​Aantal inseminaties 289 88 51 93 32 89 68 94
    Aantal zwangerschappen 31 9 7 13 6 17 6 8
    Aantal doorgaande zwangerschappen 22 7 6 11 ​5 14 2 3
    Eenlingen 22 100 6 100 ​5 100 2 100

    Uitleg:

    • IUI/COH: inseminatiebehandelingen met milde stimulatie van de eierstokken vanwege uitblijven van zwangerschap zonder duidelijke oorzaak
    • IUI/NC: inseminatiebehandelingen in de natuurlijke cyclus vanwege cervix- of mannelijke factor (verminderde zaadkwaliteit)
    • IUI-D/COH: inseminatie behandelingen met donorzaad en milde stimulatie van de eierstokken
    • IUI-D/NC: inseminatiebehandelingen met donorzaad in de natuurlijke cyclus
    • Aantal inseminaties: aantal daadwerkelijk uitgevoerde inseminaties
    • Aantal zwangerschappen: positieve zwangerschapstest in urine en/of bloed na een inseminatiebehandeling
    • Aantal doorgaande zwangerschappen: echoscopisch zichtbare zwangerschappen, > 12 weken na de inseminatiebehandeling

    Resultaten behandelingen via IUI in 2019

    Behalve het geven van goede zorg, zijn ook resultaten van behandelingen via IUI belangrijk voor elke patiënt en kliniek. Daarnaast zijn ook gezonde eenlingzwangerschappen en tevreden patiënten erg belangrijk.

    In 2019 vonden in totaal 355 IUI behandelingen (IUI/COH en IUI/NC) plaats. Hieruit zijn 38 zwangerschappen (10.7%) ontstaan die geleid hebben tot 29 doorgaande zwangerschappen (7%).

    Uit de in totaal 138 IUI-D inseminatiebehandelingen (IUI-D/COH en IUI-D/NC) ontstonden 28 zwangerschappen (20,3% ), waarvan 20 leidden tot een doorgaande zwangerschap (14.5%).

    IUI/COH  IUI/NC  IUI-D/COH ​ IUI-D/NC ​
    Aantal % Aantal % Aantal % Aantal %
    Aantal gestarte cycli 309 100 74 100 56 100 88 100
    Aantal inseminaties 284 92 71 96 54 96 84 95
    Aantal zwangerschappen 33 11 5 7 10 18 18 20
    ​Aantal doorgaande zwangerschappen 21 7 4 5 7 13 13 15
    ​Eenlingen 19 90.5 4 100 7 100 13 100

Gezond zwanger worden

Een gezonde leefstijl is belangrijk als je zwanger wilt worden, op welke manier dan ook. Dit geldt voor vrouwen én mannen. Een gezonde leefstijl heeft een positieve invloed op de vruchtbaarheid en vergroot de kans op een gezonde zwangerschap. 

Lees er meer over

Heb je nog vragen?

Je kunt het secretariaat van het Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde bellen van maandag tot en met vrijdag tussen 8.00 en 16.30 uur.