Krijgen we binnenkort andere tandartsen? Dat zou zo maar eens kunnen. Studenten Tandheelkunde volgen in het UMCG namelijk sinds 2021 een vernieuwd én vernieuwend onderwijsprogramma.

Derdejaars Oliwia Zijlstra en Isabelle Wever zijn 2 van de 48 studenten die ruim 2 jaar geleden met het nieuwe curriculum Tandheelkunde startten. Beiden kozen voor tandheelkunde omdat ze zagen dat een tandarts met echt een band kan opbouwen met patiënten. Ze vinden het ook een creatief vak, want: 'Je máákt letterlijk dingen.' En, denken ze, omdat je je patiënten regelmatig ziet, kun je ook vaak aandoeningen in de mond voorkomen.  

Een en al preventie 

Met stip binnengekomen in de vernieuwde studie Tandheelkunde is dan ook het onderwerp preventie. 'Daar wordt echt op gehamerd, in alle vakken. Bij cariologie leren we bijvoorbeeld dat een tandarts pas een gaatje gaat vullen als er geen alternatief is', zegt Isabelle. 'Je gaat in ieder geval met je patiënt mogelijkheden bespreken hoe de mond gezond kan blijven.' 'En bij Public Health leren we ook welke invloed een tandarts heeft op het gezondheidsbeleid', vertelt Oliwia. 

Begeleider van je patiënt 

Na ruim twee jaar studie concludeert Oliwia dat een tandarts een begeleider kan zijn voor patiënten om gezonder te leven. 'Als je veel uitlegt, zal een patiënt ongezond gedrag eerder aanpassen. Daarom geven we bijvoorbeeld voorlichting over hoe gaatjes ontstaan en wat iemand zelf kan doen om die te voorkomen.'  

Dynamisch lichaam 

De studenten leren ook veel over de algemene gezondheid van patiënten. 'Toen we het proces van spijsvertering doornamen, dacht ik eerst wel: Waarom moet ik dit allemaal leren?', zegt Oliwia. 'Maar het werd snel duidelijk dat veel ziektes en aandoeningen invloed kunnen hebben op mondgezondheid. Het lichaam is dynamisch, alles staat in verbinding met elkaar.' Isabelle knikt. 'We verwachten dat misschien niet, maar wanneer iemand een bepaald dieet volgt vanwege een darmaandoening, heeft dat invloed op de mondgezondheid.'  

Communicatie 

'En het gaat niet alleen over de lichamelijke gezondheid', vult Oliwia aan, 'ook over hoe iemand zich mentaal voelt. Of over wat voor beroep iemand heeft, hoe iemand leeft, dat kan allemaal bepalend zijn of je goed voor jezelf en je mond kunt zorgen. Die factoren zijn dus belangrijk om te bespreken in de anamnese en dat leren we in het communicatieonderwijs.'  

Team based learning 

Twee nieuwe onderwijsvormen zijn het onderwijskundig fundament onder het onderwijsprogramma: team based learning (TBL) en 'entrustable professional activities' (EPA's). 'In een cyclus van vijf weken volgen we seminars over verschillende onderwerpen. Dat kunnen artikelen of boeken zijn, kennisclips, Youtube-filmpjes, uitlegvideo's, interviews of een kennisquiz', legt Isabelle uit. 'Het hele jaar werk je in eenzelfde groepje van vijf, zes mensen, dat voelt vertrouwd. Al die groepjes komen voor de TBL-sessie samen in één ruimte, met een docent. In zo'n TBL-sessie bereiden we het tentamen voor.'

Vragen en discussie 

'Eerst maak je individueel een oefententamen', zegt Oliwia. 'Daarna maak je in een vast groepje het oefententamen nog eens, maar nu kun je samen overleggen. Je bekijkt dan wat het juiste antwoord moet zijn. Daarna geeft een docent in de zaal met alle groepen uitleg en leidt het gesprek over antwoorden waar discussie over is. Wat je eigenlijk altijd ziet is dat de teamuitslag beter is dan de individuele.' 



EPA's  

Een nieuw handvat in hun studie zijn de entrustable professional activities, de EPA's. Die draaien om professionele activiteiten waarvoor studenten de bekwaamheid moeten halen. Bijvoorbeeld voor het uitvoeren van een periodiek mondonderzoek of het maken van een behandelplan voor de patiënt. Oliwia heeft al met EPA's gewerkt. 'Je eigen ontwikkeling wordt zichtbaar door de EPA-formulieren die je na elke behandeling invult. Die formulieren houd je bij in een digitaal portfolio en zo kun jij je eigen ontwikkeling volgen en je docenten ook.' 

Eindelijk aan de slag 

Wie patiënt is in de kliniek van Tandheelkunde, kan van alle vernieuwing al wat merken. Oliwia heeft eind september haar eerste patiënt ontvangen. 'Eerst dacht ik, gaat dat wel goedkomen? Maar het ging heel goed. Alles wat je moet weten, heb je in je onderwijs gehad. En ik vond het hartstikke leuk, ik was er echt klaar voor en dacht: 'Nu mag ik eindelijk aan de slag.'  

Samen beslissen 

'De sfeer op de kliniek is prettig, je spreekt alles door met je patiënt en je kunt altijd een docent erbij roepen.' Als haar patiënt over een paar weken terugkomt, gaan ze samen het behandelplan doornemen dat Oliwia nu heeft opgesteld. Natuurlijk met de tandartsdocent als supervisor. Als er een beslissing genomen moet worden, doet ze dat samen met de patiënt. 'Jazeker', zegt Oliwia, 'shared decision making zit ook heel duidelijk in onze opleiding.'