Zij adviseren om baby’s één injectie vitamine K direct na de geboorte te geven, of elke week een flinke dosis. In landen waar dit al gebruikelijk is, hebben kinderen met de zeldzame leveraandoening galgangatresie veel minder vaak hersenbloedingen dan Nederlandse baby’s met die aandoening. Aanpassing van het advies voor vitamine K kan ook in Nederland hersenbloedingen bij deze kinderen voorkomen.
Advies Gezondheidsraad
In Nederland adviseert de Gezondheidsraad om baby’s dagelijks een kleine hoeveelheid vitamine K te geven. In de eerste drie maanden van hun leven kunnen baby’s namelijk nog niet efficiënt vitamine K produceren, en borstvoeding bevat maar weinig van deze vitamine. Baby’s hebben vitamine K nodig om bloed te laten stollen; een tekort daaraan kan bloedingen veroorzaken. Baby’s met de zeldzame leverziekte galgangatresie nemen minder vitamine K op dan gezonde kinderen en hebben daardoor een groter risico op bloedingen.
'Het kan nog beter'
Uit het onderzoek van Henkjan Verkade blijkt dat in Nederland zo’n 80 procent van de kinderen met galgangatresie bloedingen hebben, waarvan 40 procent in de hersenen. In Denemarken krijgen kinderen de laatste jaren direct na de geboorte eenmalig een injectie met vitamine K. Sindsdien zijn daar geen baby’s met hersenbloedingen geweest. “We hebben hiermee aangetoond dat de methode die we in Nederland hanteren niet de beste is”, zegt Verkade. “Wij voorkomen zeker bloedingen door het dagelijks toedienen van vitamine K, maar wij doen het minder goed dan andere landen. Het kan nog beter, vooral voor kinderen bij wie nog niet bekend is dat zij een leverziekte hebben.”
Lange discussie over hoeveelheid vitamine K
Een goede methode om de ziekte heel vroeg vast te stellen, is er nog niet. Verkade: “In Nederland ontdekken we de ziekte vaak pas doordat de kinderen met een hersenbloeding in het ziekenhuis komen. Andere symptomen, zoals een gele huid, zijn nog niet ontdekt of hebben nog niet tot onderzoek geleid.” Er zijn al langer discussies over hoeveel vitamine K een kind moet krijgen, en op welk moment. In Nederland koos de minister na advies van de Gezondheidsraad in 2011 voor een dagelijkse dosis, ook al was het advies van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde om het wekelijks te doen. Zij dachten dat moeders het minder snel zouden vergeten als ze dagelijks een dosis moesten geven.
En nu?
Met de uitkomsten van dit onderzoek is het advies voor vitamine K nog niet direct veranderd. “Wij hebben onze resultaten uiteraard gemeld bij de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK). Zij heeft zich bij onze conclusie aangesloten dat het huidige advies onvoldoende bescherming biedt. De NVK gaat de minister vragen om deze nieuwe informatie te beoordelen en op grond daarvan het huidige advies aan te passen.”
Bloedingen voorkomen
Want met een verbeterd advies kunnen bloedingen voorkomen worden. “Het gaat niet alleen om die tien kinderen per jaar die galgangatresie hebben. Er zijn ook andere leverziekten die pas later worden ontdekt, maar wel voor bloedingen kunnen zorgen bij een tekort aan vitamine K. Het is al erg genoeg dat kinderen een leverziekte hebben en wellicht een levertransplantatie nodig hebben. Hoe meer bijeffecten we kunnen voorkomen, hoe beter het is.”