De platworm Schmidtea mediterranea is een uitzonderlijk dier: het is een van de weinige voorbeelden van dieren die niet verouderen. Deze platwormen blijven dus altijd jong. Maar hoe kan dat?
Dit komt door de manier van voortplanten van Schmidtea mediterranea. Deze worm kan zichzelf namelijk in 2 delen splitsen. Beide delen groeien dan weer tot een nieuwe volledige worm uit:
We noemen dat regeneren. Deze worm kan zo goed regeneren, dat een volledige nieuwe worm kan groeien uit maar heel kleine stukjes worm!
Dit teruggroeien van weefsels en organen (regeneratie) is mogelijk dankzij speciale cellen: de neoblasten. Deze neoblasten zijn de stamcellen van de platworm. De stamcellen kunnen zich vermeerderen door te delen. Deze nieuwe cellen kunnen weer stamcellen worden, of 1 van de andere celtypes van het wormenlichaam, zoals bijvoorbeeld spier- darm- of zenuwcellen.
De neoblasten zijn niet alleen actief tijdens regeneratie, maar vormen continue nieuwe cellen die de bestaande beschadigde en verouderde cellen kunnen vervangen. Hierdoor kan de platworm zijn lichaam jong houden, en zo veroudering vermijden.
Bekijk ook dit leuke filmpje over de regeneratie van S. mediterranea:
‘Science in a Box’ is een outreach project van het ERIBA en het UMCG. Met onze Science Boxen bieden we een praktische ervaring aan om bij leerlingen interesse op te wekken voor biologie en wetenschappelijk onderzoek.
We hebben nu 2 boxen.
We maken ook bijbehorende specifieke lespakketten om het gebruik van deze boxen in de klas nog makkelijker te maken. We willen nog meer Science Boxen maken. Daarom horen we graag wat je van de Science boxen vindt.
Meer informatie over Science in a box? Stuur een e-mail naar S. Mouton.