GECKO (Groningen Expertise Centrum voor Kinderen met Overgewicht) Drenthe doet onderzoek naar overgewicht bij kinderen. Waarom worden kinderen tegenwoordig zwaarder dan 10 jaar geleden?
Welke factoren dragen bij aan het ontstaan
Niet alleen bij volwassenen, maar ook bij kinderen komt overgewicht steeds vaker voor. In 1980 had in Nederland 5% van de 4 tot 5 jarige kinderen overgewicht en vrijwel geen enkel kind een ernstige vorm van overgewicht, obesitas. In 2004 had 12% van de kinderen overgewicht, en had ruim 3% obesitas. Kinderen met overwicht hebben een grotere kans om een volwassene met overgewicht te worden. En: overgewicht dat vanaf de kinderleeftijd doorzet naar de volwassen leeftijd is vaak ernstiger en zorgt voor meer gezondheidsproblemen. Er wordt vaak gesproken over de rol van een ‘obesogene’ omgeving; de omgeving ‘maakt je dik’. In de maatschappij is energierijk voedsel steeds meer voorhanden en de welvaart zorgt ervoor dat we minder hoeven te bewegen.
Het doel van GECKO Drenthe is om te onderzoeken hoe kinderen groeien, hoe lichaamsgewicht zich ontwikkelt als kinderen opgroeien en welke factoren bijdragen aan het ontstaan van overgewicht op jonge leeftijd. Bij dit onderzoek wordt de groei van de kinderen gevolgd vanaf de geboorte. Er wordt gekeken naar voeding, beweging, biologische factoren, sociale factoren en omgevingsfactoren.
Het GECKO Drenthe cohort volgt kinderen die tussen april 2006 en april 2007 in Drenthe geboren zijn, we noemen dat een geboortecohort. Voor de studies zijn geen nieuwe kinderen meer nodig. De kinderen die nu meedoen worden van hun geboorte tot aan de volwassen leeftijd gevolgd.
Toen de kinderen 4 jaar oud waren, werd tijdens de bezoeken aan het consultatiebureau lengte, gewicht, schedelomtrek, en buik- en heupomvang gemeten. De ouders/verzorgers kregen bij deze bezoeken vragenlijsten mee over onder andere de voeding, gezondheid en ontwikkeling van hun kind. In het eerste levensjaar is bloed afgenomen, en later is urine verzameld.
Een aantal deelnemers van GECKO Drenthe uit de regio Hoogenveen/Meppel hebben meegedaan aan een interventiestudie. Hierbij werd onderzocht of beweegadviezen in het eerste levensjaar invloed hebben op het gewicht, vetmassa en de motorische ontwikkeling van het kind.
In 2010 en 2011 hebben een aantal kinderen meegedaan aan een onderzoek om het energieverbruik in te schatten met behulp van een beweegmeter. Van de kinderen is informatie verzameld over energieverbruik tijdens het slapen, en informatie over de dagelijkse lichamelijke activiteit.
Tijdens de basisschoolperiode werden in groep 2 en groep 7 gegevens over lengte, gewicht, buikomvang en bloeddruk verzameld tijdens de controle van de jeugdgezondheidszorg van GGD Drenthe. De ouders hebben op deze momenten vragenlijsten ingevuld over onder andere het gezin, voeding, beweging, slaap, en gezondheid van hun kind. Bij veel kinderen zijn er nog extra gegevens verzameld of gemeten, bijvoorbeeld, er is gevraagd om urine op te sturen. Ook hebben veel kinderen een bewegingsmeter gedragen.
Met al deze gegevens onderzoeken we welke factoren van invloed zijn op de ontwikkeling van overgewicht bij kinderen. De resultaten worden verwerkt in wetenschappelijke artikelen. De leukste en belangrijkste resultaten delen wij met u in de nieuwsbrief die u twee keer per jaar ontvangt. In deze fase van het onderzoek zijn we nog druk bezig om meer data te verzamelen en te analyseren. De komende jaren verwachten wij steeds meer resultaten te kunnen publiceren. Hoe langer we de kinderen kunnen volgen, hoe waardevoller die informatie wordt.
De nadruk van de metingen ligt op de ontwikkelingen op jonge leeftijd. De intensiteit van metingen en vragenlijsten zal dus steeds verder afnemen. Zolang de kinderen naar school gaan, wordt ook veel informatie verzameld via de schoolartsen van de GGD. We houden u op de hoogte via een nieuwsbrief.
GECKO Drenthe is een wetenschappelijk onderzoek van het UMCG. Het onderzoek kijkt naar de risicofactoren van overgewicht bij kinderen in de provincie Drenthe.
Het GECKO Drenthe-onderzoek wordt financieel ondersteund door een subsidie zonder beperkende voorwaarden van Hutchison Whampoa Ltd, de Rijksuniversiteit Groningen en het UMCG. Daarnaast is steun ontvangen van de thuiszorgorganisatie Icare, verzekeraar Menzis, auto-leasebedrijf Noordlease en thuiszorg-organisaties in Groningen en Friesland. Daarnaast is er een samenwerking met de jeugd gezondheidszorg GGD Drenthe.
Er werken achter de schermen continu veel mensen mee aan het GECKO Drenthe cohort. Zo zijn er de onderzoekers van het UMCG, maar ook vele stagiairs die helpen bij het onderzoek en de praktische werkzaamheden.
Het onderzoeksteam van GECKO bestaat uit:
Heeft u vragen? Of wilt u een adreswijziging doorgeven? Bel of mail ons. Of stuur een brief: Universitair Medisch Centrum Groningen Gecko Drenthe onderzoeksteam - HPC FA 41 Antwoordnummer 275 9700 VB, Groningen