Het Universitair Centrum Psychiatrie (UCP) heeft een belangrijke regionale functie in Noord Nederland. “We werken samen met vrijwel alle GGZ- en overige psychiatrische instellingen boven de IJssel, zegt afdelingshoofd prof.dr. Robert Schoevers. “Dus zeg maar grofweg vanaf regio Zwolle en Twente, en alles daarboven.” Wie daar het meest van profiteren? “De patiënten in onze regio.”
De regionale samenwerking van het UCP is te herkennen in de patiëntenzorg. Maar zeker ook bij het wetenschappelijk onderzoek. “Wat daarbij helpt is dat veel zorgverleners in Noord Nederland elkaar al heel goed kennen vanuit de gezamenlijke opleiding van professionals. Kennisdelen staat hoog op de agenda, en daar wordt de zorg beter van.”
Het UCP biedt zowel poliklinische als klinische psychiatrische zorg aan (jong) volwassenen en ouderen. Toch krijgen de meeste patiënten hun eerste behandeling in een regionaal behandelcentrum of bij een regionaal behandelteam. En dus niet in het UCP. “We hebben gelukkig in Noord Nederland uitstekende instellingen voor psychiatrische hulpverlening, zegt Schoevers. “Maar soms is de diagnose bij een patiënt erg ingewikkeld. Of een bestaande behandeling werkt niet goed genoeg. Dan worden wij als UCP om een second opinion gevraagd of kan een patiënt naar ons worden doorverwezen voor een aanvullende hoogspecialistische behandeling.
Het gaat bijvoorbeeld om complexe stemmings- en angst stoornissen, psychotische stoornissen, psychiatrische stoornissen bij ouderen, co-morbiditeit van psychiatrische en lichamelijke aandoeningen en somatisch onvoldoende verklaarde klachten (SOLK). Veelal wordt de patiënt na behandeling in het UCP weer terug verwezen naar de eigen huisarts, al dan niet in combinatie met vervolg behandeling in de eigen regio. “Ons streven is om de problemen van patiënten aanzienlijk te helpen verbeteren, en daar zetten we alles voor in. Maar bij deze hele complexe patiëntengroep kan een vervolg traject ook zinvol zijn, al is het alleen maar om de vinger aan de pols te houden.”
Ook bij het wetenschappelijk onderzoek van het UCP neemt de regio een belangrijke plaats in. “Veel van ons patiënt gebonden onderzoek wordt gedaan samen met onze partners in het Rob Giel Onderzoekcentrum; Lentis, GGZ Friesland, GGZ Drenthe, Dimence en Mediant. We hebben regionale behandelprogramma’s en delen de resultaten van het onderzoek met professionals en patiënten, zodat de uitkomsten zo snel mogelijk kunnen worden toegepast; in Noord Nederland en soms ver daarbuiten.”
Op de site van het UCP staan voorbeelden van het onderzoek dat wordt gedaan. Vaak is het doel om de prognose van patiënten te verbeteren. Dat kan zijn met nieuwe behandelingen voor depressie zoals psychedelica of intensieve psychotherapie voor ouderen, de toepassing van Virtual Reality bij patiënten met psychose, of volledig uitgewerkte online behandelingen zoals Grip op Klachten voor patiënten met SOLK. Door de uitkomsten van dergelijke studies snel met elkaar te delen, hebben ook patiënten bij andere instellingen in de regio daar direct iets aan.”
Psychiatrische aandoeningen komen heel veel voor. Waar alle instellingen in de psychiatrie mee worstelen is het grote aantal patiënten. Gevolg daarvan zijn wachtlijsten. “Die wachtlijsten zijn uitermate vervelend voor wie echt hulp nodig heeft. Aandacht voor preventie wordt daarom steeds belangrijker. Je wilt eigenlijk zo veel mogelijk voorkomen dat mensen ziek worden, en eigenlijk kennen we veel van de risicofactoren. We zijn nu heel hard bezig om te kijken hoe we systematische preventieprogramma’s kunnen realiseren. Ook dat doen we met diverse partijen in regionaal verband, binnen en buiten de zorg. Daar zijn allereerst patiënten en hun familieleden bij gebaat. En mogelijk levert het op termijn ook minder wachtlijsten op. En ook daar profiteren patiënten van”, aldus Schoevers.