ERCP: onderzoek van de alvleesklier, galblaas en galwegen

Een ERCP is een kijkonderzoek van de alvleesklier en de galblaas. ERCP staat voor ‘Endoscopisch Retrograde Cholangio- en Pancreaticografie’. Soms combineren we dit onderzoek met een cholangioscopie. Dat is een kijkonderzoek in de galwegen.

Wanneer doen we een ERCP?

We doen een ERCP als iemand klachten heeft die passen bij:

  • galstenen
  • geelzucht
  • ontsteking in de alvleesklier
  • vernauwingen van de galwegen

Soms doen we dit onderzoek ook als we denken dat iemand een tumor bij de alvleesklier, galblaas of galwegen heeft.

Het onderzoek gaat via de mond. We gebruiken een endoscoop om te zien waar het probleem zit. Een endoscoop is een dunne, soepele slang van ongeveer 1 centimeter dik. Aan de slang zit een lampje en een cameraatje. Via het cameraatje kunnen we de beelden zien op een beeldscherm. Tijdens dit onderzoek maken we ook röntgenfoto's.

Cholangioscopie

We kunnen tijdens de ERCP ook een cholangioscopie doen. Met een speciale, hele kleine endoscoop kunnen we dan in de galwegen kijken. Galwegen zijn de kanaaltjes waar gal doorheen stroomt. Een cholangioscopie doen we als we meer willen weten over de vernauwingen in de galwegen. Of voor de behandeling van grote galstenen in de galwegen.

Uw arts of specialist kan u verwijzen naar het Endoscopiecentrum voor dit onderzoek.

Het onderzoek stap voor stap

  1. U krijgt u een afspraakbrief en informatie van ons. Daarin staat hoe u zich op het onderzoek voorbereidt. U mag tot 6 uur van tevoren bijvoorbeeld niets meer eten of drinken. En soms moet u stoppen met bepaalde medicijnen.

    Bent u (misschien) zwanger? Vertel dit dan voor het onderzoek aan uw arts.

    De arts bespreekt met u welke sedatie u krijgt. Zodat u tijdens het onderzoek licht slaapt en weinig merkt. Door de sedatie kunt u na het onderzoek niet alleen naar huis. Regel iemand die u thuis kan brengen. U kunt ons ook een taxi laten bellen. 
    Als u bent opgenomen in het UMCG, dan moet u na het onderzoek meestal nog een nacht in het ziekenhuis blijven. 

  2. Voor deze behandeling gaat u naar het Endoscopiecentrum. Kunt u niet komen? Bel ons dan zo snel mogelijk. Het telefoonnummer staat hieronder en in de brief.

    Bent u al opgenomen in het UMCG? Dan brengt de verpleegkundige u naar het Endoscopiecentrum.

  3. U krijgt eerst nog uitleg over het onderzoek.

    U krijgt een sensor op uw vinger. Daarmee meten we uw hartslag en het zuurstof in het bloed. Soms krijgt u een drankje tegen schuimvorming in de maag. Soms moet u ook een gel doorslikken om uw keel te verdoven. Om tijdens het onderzoek uw gebit te beschermen, krijgt u een bijtring in de mond. Als u een kunstgebit of andere losse onderdelen in uw mond heeft, doet u deze uit.

    Dan gaat u op uw buik op een onderzoekstafel liggen. U krijgt een infuusnaald in uw arm. Via deze infuusnaald geven we u de sedatie, pijnstilling en eventueel antibiotica of andere medicijnen.

    We schuiven de endoscoop via de keel in uw slokdarm, maag en twaalfvingerige darm. Dit doet geen pijn, maar kan soms wel vervelend voelen. In de twaalfvingerige darm zoekt de arts de opening (papil) van de galwegen en alvleesklier op. Via de endoscoop spuit de arts contrastvloeistof in de papil. Daarna maken we röntgenfoto’s.

    Tijdens de ERCP geven we meestal een zetpil met diclofenac. Diclofenac is een pijnstiller en ontstekingsremmer. Het risico op een ontsteking in de alvleesklier (pancreatitis) is dan kleiner.

    Cholangioscopie

    Soms doen we tijdens een ERCP ook een cholangioscopie. Dan gaan we met een kleine endoscoop in de galwegen. Zo zien we de binnenkant van de galwegen op een videoscherm. Soms halen we een beetje weefsel weg voor onderzoek. Dit heet een biopt. Misschien voelt u dat, maar het doet geen pijn.

    Behandeling tijdens de ERCP

    We doen tijdens de ERCP en de cholangioscopie meestal ook meteen een behandeling:

    • papillotomie: de opening van de galbuis groter maken. De opening heet ook wel de papil van Vater. Het groter maken van de papil heet een papillotomie. We snijden hierbij de papil een beetje open.
    • dilatatie van de galbuis: de galbuis oprekken. Dit doen we met het ballonnetje dat we via de endoscoop naar de galbuis brengen.
    • vegen: galstenen of galstuwing (sludge) uit de galbuis halen. Dit doen we met een speciaal ballonnetje dat we via de endoscoop naar de galbuis brengen. Dit is een ander soort ballonnetje dan die we bij het oprekken van de galbuis gebruiken.
    • stent of endoprothese: plaatsen van een stent of endoprothese in een vernauwing in de galbuis. Dit is een kunststof buisje waardoor de gal weer in de darmen kan komen.
    • weghalen of vergruizen van galstenen met een laser, een laserlithotripsie. Als we dit doen, gebeurt dit tijdens een cholangioscopie.

    Het onderzoek duurt in totaal ongeveer anderhalf tot 2 uur.

  4. Na het onderzoek gaat u naar de uitslaapkamer, daar blijft u 1 tot 2 uur. Als u weer goed wakker bent, mag u weer eten en drinken. Als u keelverdoving heeft gehad, mag u na 1 uur weer wat eten en drinken.

    Als alles goed met u gaat, kunt u naar huis. U krijgt dieetadvies mee van de verpleegkundige over wat u het beste kunt eten en drinken na het onderzoek.

    Als u in het ziekenhuis bent opgenomen, brengen we u na het onderzoek weer naar de verpleegafdeling.

  5. Meestal vertellen we u na het onderzoek direct hoe het ging en wat we hebben gezien. Als we weefsel hebben weggehaald voor verder onderzoek, dan krijgt u de uitslag hiervan meestal na 5 werkdagen. Uw arts belt u voor de uitslag of vertelt u die tijdens een afspraak. U kunt de uitslag ook in mijnUMCG bekijken.

  6. Hoe vaak, hoelang en bij wie u onder controle blijft, hangt af van uw situatie en uw klachten. U gaat voor controle naar uw eigen arts.  

    Als we een stent hebben geplaatst, vervangen we deze meestal na 2 of 3 maanden of halen deze weg. Dit doen we tijdens een nieuwe ERCP.

Veiligheid van het onderzoek

Tijdens het onderzoek maken we gebruik van röntgenstralen. Straling kan slecht voor de gezondheid zijn, maar alleen bij heel veel straling. Tijdens dit onderzoek gebruiken we heel weinig straling. We maken we alleen röntgenfoto’s als dat echt nodig is.

Leefregels voor thuis

  • Drink geen alcohol op de dag van het onderzoek
  • Neem slokjes koud water als uw keel na het onderzoek gevoelig is
  • Doe het de rest van de dag rustig aan. Ga niet autorijden of machines bedienen en neem geen belangrijke beslissingen op de dag van het onderzoek

Wanneer bellen?

Bel ons als:

  • u koorts heeft, hoger dan 38°C
  • u buikpijn heeft die niet over gaat, ook niet met een paracetamol
  • u moet overgeven
  • u zwarte ontlasting heeft of bloed verliest via de anus
  • uw huid een gele kleur krijgt

Bel van maandag tot en met vrijdag tussen 8.00 en 12.30 uur naar het Endoscopiecentrum, op telefoonnummer (050) 361 23 66.

Bel buiten deze tijden het algemene nummer van het UMCG, (050) 361 61 61. Vraag naar de MDL-arts die dienst heeft.

Heeft u nog vragen?

U kunt naar het Endoscopiecentrum bellen van maandag tot en met vrijdag, tussen 8.00 en 12.30 uur.

Heeft deze informatie je geholpen?