Droge ogen

Sommige mensen maken niet genoeg traanvocht aan. Of de kwaliteit van het traanvocht is niet goed. Hierdoor krijgt iemand last van droge ogen. 

Naast de neus, in het hoekje van het oog zitten traanbuisjes. Die maken tranen. Ook  in het slijmvlies en de randen van het ooglid zitten kleine klieren die slijm en tranen maken. Het slijm en de tranen samen heten ook wel het traanvocht. Traanvocht is belangrijk, het houdt het oog vochtig. Als u met uw ogen knippert, vormt het traanvocht een laagje over uw oog. Dit laagje is de traanfilm. Dat is een soort beschermlaagje dat ervoor zorgt dat het oog niet uitdroogt. En het beschermt het oog tegen vuiltjes. 

Het traanfilm bestaat uit 3 verschillende lagen:

  • een olieachtige bovenlaag: door deze laag verdampt het traanvocht niet te snel.
  • een waterachtige middenlaag: deze laag zorgt ervoor dat het oog schoon blijft. Het spoelt het vuil en stof van het oog af.
  • een slijmachtige onderlaag: door deze laag kan de waterachtige middenlaag zich goed over het oog verdelen. En blijft het goed op uw oog zitten.

U krijgt droge ogen als u te weinig traanvocht maakt. Of als er iets mis is met 1 van deze lagen.

Het droge oog is vaak een chronische aandoening. Dit betekent dat het niet overgaat. En dat u last blijft houden van de klachten. De klachten kunnen wisselen in heftigheid. Een rustige periode kan ineens veranderen in een periode met ergere klachten. 

  • Veel mensen hebben wel eens last van droge ogen. Meestal komt dit door droge lucht of bijvoorbeeld airco. Ongeveer 4-10% van de mensen tussen de 40 en 50 jaar hebben vaak of altijd last van droge ogen. Bij mensen boven de 65 jaar komt het nog wat vaker voor (10-15%). 

    Spleetlamp onderzoek binnenkant buitenkant oog
    Spleetlamp onderzoek
  • Droge ogen kunt u herkennen aan de volgende klachten en symptomen:  

    • branderige ogen  
    • schurend gevoel in het oog, alsof er zand in zit
    • slijmerige ogen  
    • tranende ogen: de ogen gaan meer tranen aanmaken. De kwaliteit van deze tranen is niet goed. De ogen drogen hierdoor nog meer uit.  
  • Er zijn verschillende oorzaken zijn voor het hebben van droge ogen:

    • te weinig traanvocht. Dit komt voor bij bepaalde ziektes. Bijvoorbeeld de ziekte van Sjögren. Deze ziektes zorgen ervoor dat uw traanklierweefsel het niet goed meer doet
    • gebruik van bepaalde medicijnen. Hierdoor maakt uw traanklier minder tranen
    • ontstoken ooglid
    • te weinig of niet goed met de ogen knipperen
    • stoornissen aan de schildklier of een auto-immuunziekte zoals ziekte van Graves
    • problemen met 1 of meer lagen van de traanfilm. Hierdoor verdampt het traanvocht sneller
    • verandering in de hormonen
    • het oppervlak van het oog is niet glad. Dit komt door bijvoorbeeld littekens na een operatie
    • stamceltherapie of chemokuur
  • Er zijn verschillende onderzoeken mogelijk. Welke u krijgt hangt af van uw situatie: 

    • spleetlamp onderzoek 
    • schirmer test: meten we hoeveel traanvocht u heeft
    • osmolariteitstest: meten we waaruit het traanvocht bestaat

Hoe vaak komt het voor?

Veel mensen hebben wel eens last van droge ogen. Meestal komt dit door droge lucht of bijvoorbeeld airco. Ongeveer 4-10% van de mensen tussen de 40 en 50 jaar hebben vaak of altijd last van droge ogen. Bij mensen boven de 65 jaar komt het nog wat vaker voor (10-15%). 

Spleetlamp onderzoek binnenkant buitenkant oog
Spleetlamp onderzoek

Klachten en symptomen bij droge ogen

Droge ogen kunt u herkennen aan de volgende klachten en symptomen:  

  • branderige ogen  
  • schurend gevoel in het oog, alsof er zand in zit
  • slijmerige ogen  
  • tranende ogen: de ogen gaan meer tranen aanmaken. De kwaliteit van deze tranen is niet goed. De ogen drogen hierdoor nog meer uit.  

Oorzaak droge ogen

Er zijn verschillende oorzaken zijn voor het hebben van droge ogen:

  • te weinig traanvocht. Dit komt voor bij bepaalde ziektes. Bijvoorbeeld de ziekte van Sjögren. Deze ziektes zorgen ervoor dat uw traanklierweefsel het niet goed meer doet
  • gebruik van bepaalde medicijnen. Hierdoor maakt uw traanklier minder tranen
  • ontstoken ooglid
  • te weinig of niet goed met de ogen knipperen
  • stoornissen aan de schildklier of een auto-immuunziekte zoals ziekte van Graves
  • problemen met 1 of meer lagen van de traanfilm. Hierdoor verdampt het traanvocht sneller
  • verandering in de hormonen
  • het oppervlak van het oog is niet glad. Dit komt door bijvoorbeeld littekens na een operatie
  • stamceltherapie of chemokuur

Mogelijke onderzoeken bij droge ogen

Er zijn verschillende onderzoeken mogelijk. Welke u krijgt hangt af van uw situatie: 

  • spleetlamp onderzoek 
  • schirmer test: meten we hoeveel traanvocht u heeft
  • osmolariteitstest: meten we waaruit het traanvocht bestaat

Mogelijke behandelingen

Het hangt af van de oorzaak af welke behandeling(en) mogelijk is bij droge ogen. Mogelijke behandelingen zijn: 

  • schoonmaken van de oogleden: als u droge ogen heeft door blepharitis, behandelen wij dit eerst. Een ontsteking aan uw oogleden behandelen wij door uw oogleden schoon te maken.
  • kunstmatig traanvocht: als uw traanklier of bindvlies beschadigd is, behandelen wij u om de irritatie van uw oog te verminderen. U krijgt van ons kunsttranen.
  • verdamping tegengaan: om verdamping van uw oogvocht tegen te gaan, kunt u een speciale bril dragen met dichte zijkanten (een kappenbril).
  • oogdruppels: in erge gevallen kunt u ontstekingsremmende oogdruppels krijgen.
  • speciale contactlenzen die het oog beschermen tegen uitdroging (bandagelenzen).

Tips bij droge ogen

De behandeling van droge ogen is niet makkelijk. Soms lukt het niet om het probleem op te lossen. Wat kunt u zelf doen als u last heeft van droge ogen?

  • Als u in sommige situaties meer klachten heeft, probeer dan deze situaties te veranderen of verminderen. Bijvoorbeeld in situaties die extra droogte of irritatie geven, zoals een haarföhn, ventilator of rook.
  • Voorkom dat uw oogvocht te snel verdampt. Bijvoorbeeld door de luchtvochtigheid in uw huis te verbeteren. Dit kunt u doen door waterbakken aan de verwarming te hangen. Of door een luchtbevochtiger in uw huis.
  • Gebruik buiten een speciale (fiets)bril waarbij de zijkanten gesloten zijn. Zo drogen uw ogen minder uit door de wind.   
  • Vaker (bewust) knipperen. Soms knipperen mensen niet goed of te weinig. Bijvoorbeeld bij het lezen of het kijken naar een beeldscherm. De traanfilm verdeelt zich dan niet goed over uw oog.
  • Gebruik regelmatig kunsttranen.
  • Laat uw ogen af en toe controleren door uw oogarts. Sommige mensen slapen met hun ogen halfopen. Als u denkt dat u dat doet, is dit belangrijk te melden bij uw oogarts.

Heeft u nog vragen?

U kunt polikliniek Oogheelkunde bellen van maandag tot en met vrijdag tussen 8.00 en 16.30 uur.

Heeft deze informatie je geholpen?