Borstverwijdering

Een mogelijke operatie in een transitieproces van vrouw naar man is het verwijderen van de borsten. Dit heet ook wel een subcutane mastectomie. Het is mogelijk om tijdens deze operatie ook meteen de eierstokken en de baarmoeder weg te halen.

Deze operatie is mogelijk bij genderdysforie. Voor de operatie krijgt u informatie van de plastisch chirurg over de borstverwijdering en bespreken we uitgebreid de operatie. U krijgt dan bijvoorbeeld informatie over de verschillende mogelijkheden en het resultaat. De techniek die de chirurg gebruikt hangt af van de grootte van de borsten, de elasticiteit van de huid en of u uw gevoel in uw tepel wilt houden. Samen met u bekijken we welke methode voor u de beste is. Ook maakt de medisch fotograaf een foto van uw borsten.

Voorwaarden operatie

Een voorwaarde voor de operatie is dat u niet rookt. Als u rookt, moet u tenminste 6 weken voor de operatie helemaal gestopt zijn. Door het roken heeft u namelijk meer kans op wondinfecties, waardoor weefsel kan afsterven.

Ook is het belangrijk dat uw BMI kleiner of gelijk is aan 35. Een goed gewicht verkleint de kans op wondinfecties en een langzame genezing van de wond. Daarnaast kan bij overgewicht het resultaat minder mooi worden. 

De behandeling stap voor stap

  1. Ongeveer 6 weken voor de operatie krijgt u 1 brief met de operatiedatum en 2 afspraakbrieven. Een afspraak bij de anesthesist om u voor te bereiden op de narcose en een afspraak bij plastische chirurgie met de zaalarts en een verpleegkundige. Zij nemen alles nog eens met u door. U kunt bij de verpleegkundige een band bestellen voor na de operatie. Als u een strak hesje, een binder heeft dan kunt u die gebruiken.

  2. De verpleegkundige brengt u naar een kamer waar speciale operatiekleding voor u klaarligt. Als u sieraden draagt of een (gebits)prothese heeft, moet u deze verwijderen. Ook mag u geen make-up en geen nagellak ophebben. Hierna brengt de verpleegkundige u naar de operatiekamer.

    De operatie duurt ongeveer 3 uur en gebeurt onder narcose. Er zijn verschillende mogelijkheden:

    Donutprocedure

    Deze operatie kan alleen bij kleine borsten, die bijna niet hangen. Ook moet de huid goed stevig en elastisch zijn. Tijdens deze operatie maken we een kleine en een grote cirkelvormige snede om de tepelhof. De huid tussen die beide sneden wordt weggehaald. De buitenste cirkel wordt daarna aan de binnenste cirkel gehecht. Zo ontstaat een kleinere tepelhof.

    Een voordeel is dat de tepel in veel gevallen nog gevoel heeft. Een ander voordeel is dat alleen rond de tepel een litteken zit. Nadeel is dat de tepel niet verplaatst wordt. Waardoor hij vaak wat te laag en teveel in het midden zit. Ook kunnen er plooitjes en brede littekens rond de tepel ontstaan.

    Op de afbeelding staat 2 keer een romp, van de zijkant bekeken. De linker is voor de operatie, de rechter na. Op de linkertekening staat hoe de tepel wordt weggehaald en verkleint. De rechter laat zien hoe waar na de operatie de hechtingen zitten.

    Vrije tepeltransplantatiemethode

    Voor grotere en hangende borsten is dit een geschikte operatie. Via een snede aan de onderkant van de borst verwijderen we borstklierweefsel. Ook halen we aan de onderkant van de borst overtollige huid weg. De tepel wordt losgehaald, verkleind en getransplanteerd naar de juiste plaats.

    Een voordeel is dat de tepelvorm, positie en maat makkelijker te bepalen is dan bij de Donutmethode. Ook zitten er rond de tepel minder brede littekens.

    Nadeel is dat er een groot, horizontaal litteken aan de onderkant van de borst en rond de tepelhof ontstaat. Ook heeft de tepel geen gevoel meer. Er is een risico dat de doorbloeding van de tepel niet genoeg is, waardoor de tepel afsterft. Soms moet u daarvoor een correctie ondergaan met eventueel een tepeltatoeage.

    U heeft de eerste week gaasjes op uw tepels. Deze drukken op het transplantaat zodat het goed ingroeit.

    Op de afbeelding staat 2 keer een romp, schuin van voor bekeken. het laat zien hoe de bort er voor en na de oepratie uitziet. De linkerafbeelding toont hoe de tepel en borsten worden weggehaald. De tweede tekening laat zien waar de littekens komen.

  3. Meestal kunt u de dag na de operatie naar huis. Direct na de operatie moet u 6 weken lang, dag en nacht een strak hesje of een band dragen. Dit voorkomt vochtophoping op de plek waar het borstklierweefsel heeft gezeten. De band mag even af als u gaat douchen.

    U mag de eerste 6 weken de borstspieren niet trainen, niet zwaar tillen, boven uw hoofd reiken of zwaar (huishoudelijk) werk doen. De wond kan dan weer gaan bloeden of veel vocht produceren. Daardoor kan het litteken lelijk worden. Ook mag u niet zwemmen, in bad of naar de sauna.

  4. Het uiteindelijke resultaat is niet altijd goed te voorspellen. Littekens kunnen breder of dikker worden. Of er ontstaat een plooitje, verdikking of deukje. Soms is een operatie nodig om dat te verbeteren.

    Een correctie kan pas na een aantal maanden. Eerst moet de wond goed hersteld zijn van de operatie. Ook kan het resultaat nog veranderen. Voorbeelden van een correctie operatie zijn:

    • verkleinen van de tepelknop
    • herstellen van de tepelhoven met een tatoeage
    • herstellen van slecht genezen of breder geworden littekens
    • effenen van deukjes of bollingen in de contour van de borst
    • verbeteren van ongelijkheid van de borst
    • afsterven van de verplaatste tepel

Complicaties

Bij deze operatie komen complicaties heel weinig voor. De meest voorkomende zijn:

  • nabloeding
  • ontsteking
  • ongelijkheid van de borst of tepels
  • verandering in het gevoel van de tepel
  • afsterven van de verplaatste tepel
  • na de vrije tepeltransplantatie kan een dog-ear ontstaan. Op de plek waar de huid samenkomt onder de oksel ontstaan dan een tuitje.

Bevolkingsonderzoek

U wordt niet meer opgeroepen voor het bevolkingsonderzoek, zodra u uw geslacht heeft laten wijzigen in uw geboorteakte. Maar u kunt nog steeds borstkanker krijgen, ook als u uw borsten heeft laten verwijderen. Daarom is het verstandig om contact op te nemen met uw huisarts om toch gecontroleerd te worden.

Heeft u nog vragen?

U kunt het Genderteam bellen van maandag tot en met vrijdag, tussen 8.00 en 16.30 uur. U kunt ook een e-mail sturen.