'Een groep kwetsbare geriatrische patiënten mist soms een noodzakelijke medische ingreep of onderzoek. Het geeft hen te veel onrust om voor onderzoek naar het ziekenhuis te moeten. Ook hebben ze veel angst voor de narcose. Zeker als ze in een verpleeghuis verblijven, of als ze dement zijn. Dat zette me aan het denken: is er een veilig en gemakkelijk toe te dienen middel om hen te verdoven, zodat zij thuis of in het verpleeghuis hun zorg konden krijgen?’
‘Eerst deed ik onderzoek met het middel dexmed. Dat heeft een goede reputatie. Het is via een infuus toe te dienen, maar ook met een pufje via de neus. Maar het bleek dat dexmed juist voor deze groep oudere kwetsbare patiënten niet veilig werkt; hun bloeddruk daalde er te veel door. De conclusie was duidelijk: dit middel is hiervoor niet te gebruiken.’
‘Daarna keek ik naar het middel midazolam. Dat is al tientallen jaren in gebruik als sedatiemiddel en is ook door pufjes via de neus toe te dienen. Het is wel belangrijk dat je het middel goed doseert; het kan relatief makkelijk tot ademstops leiden. Het werd me meteen duidelijk dat je het alleen kan toedienen als er iemand bij is, die alleen maar let op de patiënt. Dan blijkt het betrouwbaar en snelwerkend te zijn. Het leidde niet tot angst bij de vrijwilligers die meededen aan het onderzoek. En het gaf geen negatieve bijwerkingen.’
‘Het bleek dat sommige verpleeghuizen het al gebruikten bij verzorging en verpleging. Dit gebeurde zonder dat precies bekend was wat de exacte dosis moest zijn. Om die goed te kunnen bepalen hebben we nu een app ontwikkeld. Je kan hierin diverse variabelen van de patiënt invoeren. Het voorspelt welk verdovend effect een dosis op de patiënt heeft. Met dit middel kan bijvoorbeeld een tandarts de noodzakelijke ingrepen doen. De patiënt krijgt deze zorg nu dus wel.’
‘Ik licht dit resultaat nu toe aan tandartsen en aan specialisten ouderengeneeskunde. Ik merk dat de geriatrische tandartsen hier zeer open voor staan. Zij zien namelijk steeds meer patiënten met dementie die hun eigen gebit nog hebben. Het begint er dan vaak mee dat die letterlijk vergeten te poetsen. En daarna verslechtert hun gebit snel. De specialisten ouderengeneeskunde zijn ook geïnteresseerd. Maar in hun vakgebied is dit, terecht, een lastig onderwerp. Daar spelen overwegingen die gaan over dwangmedicatie, verzet tegen behandeling en goed zorgverlenerschap. Omdat die zaken eerder ethisch dan medisch zijn is het soms moeilijk een go-no go beslissing te nemen.’
‘Ik was enorm verrast en vereerd de prijs te winnen. Ik wil graag nog meer onderzoek op dit terrein doen. Zeker omdat er maar weinig onderzoek is gedaan naar deze groep kwetsbare patiënten.'
Ziet een wetenschapper met een goed idee nou op één moment het licht? Meestal niet. Meestal krijgen goede ideeën of uitvindingen pas vorm, als je met veel slimme mensen samenwerkt. In de rubriek EUREKA! vertellen onderzoekers over de momenten dat ze dachten: 'Ik heb het gevonden!' Elke acht weken is er weer een nieuw verhaal.
