'De patiënt is de piloot en de verpleegkundige de co-piloot'

Jouw gezondheid en welbevinden staat voorop bij alles wat we doen. We horen vaak van patiënten “Ik héb een ziekte, ik bén het niet'. Ook als je ziek bent, kun je over het algemeen nog steeds veel dingen wél. Maar ziekte kan het leven en dat van je naasten ook behoorlijk overhoopgooien. Het is een periode vol zorgen en onzekerheden. Als UMCG willen we die zoveel mogelijk wegnemen.

Welke rol speelt de verpleegkundige voor jou als patiënt?

Alle zorgprofessionals helpen je in het voeren van eigen regie. Soms door dingen uit te leggen zodat je zelf betere keuzes kunt maken. Dit doe je soms samen, afhankelijk van je omstandigheden. De arts is verantwoordelijk voor de uitvoering van de behandeling. De verpleegkundige is meer betrokken bij de dagelijkse zorg, heeft veel contact met je en staat dus dichterbij. “De patiënt is de piloot en de verpleegkundige de co-piloot”, vat Dr. Evelyn Finnema het samen. 'Dit principe, waarbij de patiënt de regie voert over z’n eigen behandeling, noemen we samen beslissen'.

Waarom is eigen regie zo’n belangrijk onderdeel in de kwaliteit van de zorg?

'Omdat kwaliteit van zorg een relatie heeft met de kwaliteit van leven. Dit gaat over jouw leven. Het is niet meer van deze tijd dat wij als zorgprofessionals denken dat we weten wat goed voor je is. Jij bepaalt wat voor jou kwaliteit van leven is, en dat is voor iedereen anders. Maar het hangt natuurlijk wel af van de context. Op een spoedeisende hulp moet er vaak voor de patiënt besloten worden.'

Tegenwoordig hebben we het over 'samen beslissen'. Kun je dat uitleggen?

'De tijdgeest is veranderd. We kijken anders naar ziekte en gezondheid. Vroeger was behandelen het motto, nu staat kwaliteit van leven centraal. We kijken niet alleen meer medisch. Er zijn meerdere perspectieven belangrijk. En die bespreken we met de patiënt. Door corona is er ook veel veranderd en zijn gesprekken in de spreekkamer opener geworden. In het UMCG hebben we veel kennis van hele complexe zorg, maar we kijken steeds breder naar onze patiënten. We zien de patiënt vooral als mens.'

Hoe helpen verpleegkundigen patiënten eigen regie te voeren?

1. We zijn er voor de patiënt

'Verpleegkundigen in het UMCG richten zich op het functioneren van jou als patiënt in brede zin. Alles is van belang: het dagelijkse functioneren, de leefstijl, persoonlijke hygiëne, hoe gaat het mentaal met je, je kwaliteit van leven en zingeving. Maar ook aandacht voor naasten, het werk en de sociale omgeving horen daarbij. Het helpt om warmte en aandacht te krijgen van een ander. Daarom voeren we als verpleegkundigen juist die gesprekken.'

2. We zorgen ervoor dat het zorgproces aansluit bij de behoeften en wensen van de patiënt

'De verpleegkundigen maken deel uit van een team. Wij hebben veel en intensief contact met jou en je naasten. Die kennis brengen we in in het multidisciplinair overleg. Zo zorgen we ervoor dat jij écht centraal staat in het zorgproces. Ook als zorgverleners van verschillende disciplines over mogelijke behandelingen spreken. Zo wordt de zorg afgestemd op jouw persoonlijke behoeften. Als verpleegkundigen zijn we eigenlijk de vertegenwoordiger van de patiënten in die overleggen.'

3. We laten de regie zoveel mogelijk bij de patiënt

'Iedere UMCG-verpleegkundige weet hoe waardevol eigen regie is. Daarom laten we die zoveel mogelijk bij jou en je naasten. Het gaat er om wat jij wilt. Wat vind je belangrijk in het leven? Wat wil je nog zelf kunnen? Waar ben je bang voor? Wat vind je belangrijk gedurende de opname of behandeling? Wij zijn getraind om die gesprekken te voeren.'