Spalken losgeraakte tand

Als er een tand is losgeraakt dan kunnen we deze soms weer vastzetten. Dit doen we met een spalk. De spalk houdt de tand stevig op zijn plaats, zodat die weer kan vastgroeien.

Door bijvoorbeeld een val, een (sport-)ongeluk of bij geweld kan een tand losraken, uitvallen of scheef gaan staan.

Als je tand is uitgevallen, kun je proberen die zelf terug te zetten. Pak de tand alleen bij de bovenkant (glazuur) vast en niet bij de wortel. Dep de tand niet droog. Als terugzetten niet lukt, bewaar dan de tand in melk of speeksel en ga zo snel mogelijk naar je tandarts. Als het nodig is verwijst die je naar ons door.

Wij kunnen je tand vastzetten met een spalk. De spalk houdt jouw tand stevig op zijn plaats, zodat de tand weer goed kan vastgroeien.

De behandeling stap voor stap

  1. Als je tandarts je doorverwijst naar ons, kun je meteen bij ons terecht. Voorbereiding is niet nodig.

  2. Voor het plaatsen van een spalk ga je naar de polikliniek Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie.

  3. De kaakchirurg kijkt eerst met een felle lamp goed in je mond. Daarna krijg je een plaatselijke verdoving. Als deze is ingewerkt zetten we je losse tand met een spalk vast aan de niet beschadigde buurtanden. De losgeraakte tand blijft zo stevig op zijn plaats en groeit weer vast.

    Soms krijg je een tetanusprik voor, tijdens of na de behandeling. Bijvoorbeeld als de tand op de grond heeft gelegen of als je wondjes aan je huid of lippen hebt. Daarvoor ga je naar de Spoedeisende Hulp (SEH) van het UMCG. Zij beslissen dan of je een prik krijgt.

  4. Na de behandeling kun je weer naar huis.

    Het vastgroeien van de tand meestal 2 tot 6 weken. Dat hangt af van het soort spalk. Als de tand is vastgegroeid, halen we de spalk weer weg.

  5. We controleren regelmatig of de tand goed vastgroeit. Het kan zijn dat de zenuw in de tand dood gaat door het letsel. Bij de controles op het vastgroeien, kijken we daar ook goed naar.

    Let ook zelf op verkleuring van de tand. Bel ons als de tand donkerder lijkt te worden. We bekijken het dan opnieuw en als de tand inderdaad dood is, moeten we deze van binnen schoonmaken. Dat is een wortelkanaalbehandeling. Meestal doet je eigen tandarts dat.

    Soms lost na een paar maanden (of langer) de wortel van de losgeraakte tand op. De tand kan dan uitvallen. Soms gaat dit vrij snel, maar het kan ook jaren duren.

  • Bij elke behandeling kunnen er achteraf problemen zijn. Ook als de behandeling zelf goed is gegaan. Deze problemen noemen we complicaties. Wat voor kan komen:

    • pijn: de plaatselijke verdoving is na 2 tot 4 uur uitgewerkt. Je kunt dan pijn krijgen. Daarvoor kun je paracetamol nemen. Als we denken dat je heel veel pijn gaat krijgen, schrijven we een pijnstiller voor. Op de verpakking staat hoe je die het best kunt innemen.
    • zwelling: door het letsel kunnen je wangen en lippen flink opzetten. De zwelling is het grootst na 2 dagen en wordt dan vanzelf weer kleiner.

    Wanneer bellen?

    Bel ons als:

    • de zwelling en/of de pijn na 3 dagen erger wordt in plaats van minder
    • de tand donkerder lijkt te worden

    Tussen 8.00 en 16.30 uur kun je bellen naar polikliniek Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie op telefoonnummer (050) 361 25 61. Buiten deze tijden bel je naar (050) 361 61 61 en vraag je naar de MKA-arts die dienst heeft.

    • je tand zit door de spalk weer goed vast, maar je moet nog wel voorzichtig zijn. Zolang je de spalk hebt, bijt je niets met je tanden af. Met de kiezen kauwen mag wel. Je hebt de spalk ongeveer 6 weken.
    • je kunt voorzichtig je tanden en kiezen poetsen met een zachte (hand-) tandenborstel
    • om je mond goed schoon te houden, krijg je een recept voor een mondspoelvloeistof (chloorhexidine). Dit kun je bij de apotheek ophalen. Zo voorkom je ook dat je een infectie krijgt.
    • eet de eerste 2 dagen vooral zachte dingen. Bijvoorbeeld zacht gekookte pasta met veel saus, stamppot met veel jus, gestoofde vis, pannenkoeken, zacht fruit, brood zonder korst en smeerbaar of zacht broodbeleg.
    • de wond geneest beter en sneller als je de eerste dagen na de operatie niet rookt en geen alcohol drinkt.
  • Als er sprake is van wettelijke aansprakelijkheid, laat dan de verzekering van de tegenpartij op tijd weten dat zij ook aansprakelijk zijn voor de latere gevolgen van het ongeval. In dit geval dus het verloren gaan van de losgeraakte tand en de vervanging door een kunsttand.

Bijwerkingen en risico's

Bij elke behandeling kunnen er achteraf problemen zijn. Ook als de behandeling zelf goed is gegaan. Deze problemen noemen we complicaties. Wat voor kan komen:

  • pijn: de plaatselijke verdoving is na 2 tot 4 uur uitgewerkt. Je kunt dan pijn krijgen. Daarvoor kun je paracetamol nemen. Als we denken dat je heel veel pijn gaat krijgen, schrijven we een pijnstiller voor. Op de verpakking staat hoe je die het best kunt innemen.
  • zwelling: door het letsel kunnen je wangen en lippen flink opzetten. De zwelling is het grootst na 2 dagen en wordt dan vanzelf weer kleiner.

Wanneer bellen?

Bel ons als:

  • de zwelling en/of de pijn na 3 dagen erger wordt in plaats van minder
  • de tand donkerder lijkt te worden

Tussen 8.00 en 16.30 uur kun je bellen naar polikliniek Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie op telefoonnummer (050) 361 25 61. Buiten deze tijden bel je naar (050) 361 61 61 en vraag je naar de MKA-arts die dienst heeft.

Tips voor thuis

  • je tand zit door de spalk weer goed vast, maar je moet nog wel voorzichtig zijn. Zolang je de spalk hebt, bijt je niets met je tanden af. Met de kiezen kauwen mag wel. Je hebt de spalk ongeveer 6 weken.
  • je kunt voorzichtig je tanden en kiezen poetsen met een zachte (hand-) tandenborstel
  • om je mond goed schoon te houden, krijg je een recept voor een mondspoelvloeistof (chloorhexidine). Dit kun je bij de apotheek ophalen. Zo voorkom je ook dat je een infectie krijgt.
  • eet de eerste 2 dagen vooral zachte dingen. Bijvoorbeeld zacht gekookte pasta met veel saus, stamppot met veel jus, gestoofde vis, pannenkoeken, zacht fruit, brood zonder korst en smeerbaar of zacht broodbeleg.
  • de wond geneest beter en sneller als je de eerste dagen na de operatie niet rookt en geen alcohol drinkt.

Wettelijke aansprakelijkheid

Als er sprake is van wettelijke aansprakelijkheid, laat dan de verzekering van de tegenpartij op tijd weten dat zij ook aansprakelijk zijn voor de latere gevolgen van het ongeval. In dit geval dus het verloren gaan van de losgeraakte tand en de vervanging door een kunsttand.

Heb je nog vragen?

Je kunt de polikliniek Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie bellen van maandag tot en met vrijdag, tussen 8.00 en 16.30 uur.