Als u een bijniertumor heeft, dan kunnen we die met een kijkoperatie of een gewone operatie weghalen.
De bijnier is een orgaan dat hormonen maakt voor veel verschillende systemen in uw lichaam. De bijnier maakt onder andere een hormoon dat een rol speelt bij de zouthuishouding van uw lichaam. De hormonen worden gemaakt in de schors van uw bijnier. Het binnenste van uw bijnier – het merg – maakt adrenaline. Adrenaline is nodig om uw bloeddruk op peil te houden.
Een bijniertumor (gezwel) is een zeldzame aandoening. Ze komen voor in de schors en in het merg van de bijnier. De meeste zijn goedaardig en veroorzaken geen klachten. Als u wel klachten heeft, dan ontstaan die doordat uw bijnier te veel hormonen of adrenaline maakt. Doordat uw bijnier veel verschillende hormonen maakt, kan een bijniertumor ook veel verschillende symptomen hebben. Mogelijke symptomen zijn een te hoge bloeddruk, overgewicht op de borst, buik en/of billen, en mannelijke haargroei bij vrouwen.
Een goedaardige bijniertumor veroorzaakt meestal geen klachten. Zo'n tumor wordt daardoor vaak bij toeval wordt ontdekt, bijvoorbeeld omdat zichtbaar is op een echo of CT-scan van uw buik. Als bij u zo een tumor is ontdekt, bent u doorverwezen naar een internist voor verder onderzoek. Heeft u wel klachten, dan bent u daarmee waarschijnlijk eerst voor onderzoek bij een internist geweest. Hij heeft na één of meerdere onderzoeken vastgesteld dat een bijniertumor de oorzaak is van uw klachten.
De symptomen die op een tumor in de bijnier kunnen wijzen hebben meestal een heel andere oorzaak. Er zijn daardoor veel verschillende onderzoeken mogelijk die tot de uiteindelijke diagnose kunnen leiden dat u een bijniertumor heeft.
In overleg met uw internist besluit u of u uw bijnier met de tumor laat verwijderen. Als u hiervoor kiest, verwijst de internist u door naar een chirurg voor een operatie. De chirurg heeft soms aanvullend onderzoek nodig, bijvoorbeeld om te zien of uw bijnier vergroeid is met een aangrenzend orgaan.
Om de tumor te verwijderen, moet de chirurg u opereren. Bij grotere tumoren moet uw hele bijnier te verwijderd worden. Bij kleine is het vaak voldoende om maar een deel te verwijderen. Er zijn twee methodes. De meeste tumoren (90%) zijn te verwijderen met een kijkoperatie. Voor de rest is een gewone operatie nodig. Het gaat dan vaak om grote of kwaadaardige tumoren of omdat een kijkoperatie om andere redenen niet mogelijk is, bijvoorbeeld door eerdere operaties. Voor beide methodes gaat u onder algehele narcose.
U moet voor de operatie nuchter zijn. Dat betekent dat u na de avondmaaltijd op de dag voor uw operatie niet meer mag eten. U mag enkele uren voor de operatie ook niet meer drinken. En u kunt het beste enkele dagen van tevoren stoppen met roken.
Een tumor in het bijniermerg zorgt ervoor dat de bijnier te veel adrenaline maakt. U krijgt hierdoor een te hoge bloeddruk. Om dit tegen te gaan, krijgt u 1 of 2 weken vóór de operatie medicijnen om uw bloeddruk te verlagen. Soms wordt u hiervoor opgenomen in het ziekenhuis. Dit is nodig omdat de dosering van de medicijnen heel precies moet gebeuren. U wordt door de medicijnen wat slap of duizelig.
De grootte van de tumor bepaalt of een kijkoperatie mogelijk is. Als de nier kleiner is dan 10 centimeter is dit vaak mogelijk. Bij een kijkoperatie ligt u op uw buik op de operatietafel. De chirurg maakt 3 gaatjes van ongeveer 1,5 centimeter in uw zij. Eén gaatje is voor de camera, 2 zijn voor werkinstrumenten. We blazen de ruimte waarin de nier en bijnier zitten op met koolzuurgas. Zo hebben we genoeg ruimte om te werken.
Daarna knippen we het te verwijderen weefsel los en doen dat in een plastic zakje. Dit zakje is via 1 van de gaatjes ingebracht. Dit zakje halen we via het gaatje weer naar buiten. Als dit niet past, knipt de chirurg het weefsel in het zakje in stukjes. Meestal duurt de operatie 2,5 uur.
Er is een kans dat we tijdens de operatie toch beslissen een gewone operatie te doen. Dit gebeurt bij ongeveer 1 op de 10 kijkoperaties.
Een gewone operatie is nodig als uit de voorbereidende onderzoeken blijkt dat een kijkoperatie niet mogelijk is. Bijvoorbeeld omdat de bijnier te veel vergroeid is met een van de aangrenzende organen. Bij een gewone operatie maakt de chirurg een snee in de buik. Zo kan de chirug goed bij de bijnier. De chirurg verwijdert dan de bijnier of een deel daarvan en hecht de wond.
Een kijkoperatie is minder ingrijpend dan een gewone. U herstelt sneller en heeft ook minder klachten. Als er geen complicaties zijn, kunt u een paar dagen na de kijkoperatie weer naar huis. Bij een gewone operatie duurt dit meestal een week. Ook het verdere herstel duurt langer bij een gewone operatie.
Als de tumor een te hoge bloeddruk veroorzaakt, krijgt u voor de operatie medicijnen om de bloeddruk te verlagen. Omdat deze medicijnen ook nog werken na het verwijderen van de tumor, gaat u na de operatie naar de intensive care. Dit om het zoeken naar de nieuwe balans voor uw bloeddruk goed te kunnen bewaken. De meeste patiënten blijven 1 nacht op de intensive care.
U komt na de operatie regelmatig terug naar het UMCG voor controle. We controleren of de tumor niet is teruggekomen. Als uw tumor goedaardig is, zijn deze controles na 2 jaar niet meer nodig. Bij een kwaadaardige tumor komt u 10 jaar terug. De controles zijn het eerste half jaar ook nodig om te kijken of uw overgebleven bijnier zijn werk goed doet. Als uw bijnier door de tumor te veel hormonen of adrenaline aanmaakt, stopt de overproductie meteen na het verwijderen van de tumor. Uw overgebleven bijnier heeft tijd nodig om de productie van deze stoffen over te nemen en ze in de juiste hoeveelheid aan te maken. Vaak krijgt u medicijnen om uw lichaam hierbij te helpen. Meestal heeft uw lichaam na een half jaar de juiste balans gevonden.
Zoals bij elke operatie is er ook bij het verwijderen van een tumor aan uw bijnier een kans op complicaties. Het belangrijkste risico is een bloeding, waardoor de chirurg tijdens de kijkoperatie besluit er een gewone operatie van te maken. Ook is er een kans dat de organen die aan uw bijnier grenzen, de nier, lever, alvleesklier en milt, beschadigd worden tijdens de operatie.