COVID-19 update: Informatiebrief 5

In december 2020 werd het eerste COVID19 vaccin geregistreerd, waardoor vaccinatie gestart kan worden. De Gezondheidsraad (GR) besluit wie er het eerst gevaccineerd gaat worden. De GR heeft geadviseerd te beginnen met oudere personen. Met als doel een afname van sterfte en ziekenhuisopname te verkrijgen, omdat leeftijd de belangrijkste risicofactor is voor een ernstig beloop van COVID19. Daarnaast zullen zorgmedewerkers voor deze instellingen worden gevaccineerd. Verder is er in de loop van de COVID19 epidemie meer duidelijkheid gekomen over een verhoogd risico op gecompliceerd beloop als gevolg van onderliggende aandoeningen.
Omdat bij sommige groepen van immuungecompromitteerde patiënten er ook sprake is van een duidelijk verhoogd risico op ernstige COVID-19, zullen getransplanteerden met voorrang gevaccineerd worden. Een substantieel deel van hen zal al op basis van hun leeftijd worden geselecteerd voor vaccinatie, maar daarnaast zijn er ook personen jonger dan 60 jaar met een medisch indicatie die gevaccineerd gaan worden.

De mRNA-vaccins, virusplatform-vaccins en subunit-vaccins (van Pfizer en Moderna en Astra Zeneca) bevatten geen levend (verzwakt) virus, dus er is geen risico op een vaccinvirusinfectie bij immuungecompromitteerde patiënten
De mRNA vaccins (o.a. Pfizer-BioNTech en Moderna) zijn inmiddels beschikbaar en hebben bij hun registratie zeer hoge effectiviteit van ruim 90% getoond. Het Astra Zeneca vaccin zal spoedig volgen. In de fase 3 onderzoeken waren geen ernstig immuungecomprommiteerde patiënten opgenomen, zodat onbekend is voor de verschillende categorieën van immuun-gecomprommiteerde patiënten in hoe verre de effectiviteit verminderd is. Bij vrijgeven van andere typen vaccins voor deze groepen zal ook het veiligheidsaspect van die vaccins worden bekeken voor toelating.
Op basis van de huidige inzichten vinden wij, de landelijke platforms voor orgaantransplantatie in overleg met het RIVM de voordelen van vaccinatie met de huidige RNA vaccins van Pfizer en Moderna veel groter dan de mogelijke risico’s op bijwerkingen. Mede ook gezien de huidige hoge kans op besmetting met het coronavirus en verhoogde kans op een ernstig beloop van COVID-19 bij getransplanteerden. De verwachting is dat dit ook zal gelden voor het Astra Zeneca vaccin.
- 22 januari 2021 - UMCG Transplantatiecentrum - Informatiebrief nr. 5
Vaccinatie en transplantatie

Omdat er nog onvoldoende gegevens zijn over de mate van bescherming tegen het coronavirus na vaccinatie bij patiënten die afweer onderdrukkende medicijnen gebruiken is het noodzakelijk om na vaccinatie de kans op besmetting met het coronavirus zo klein mogelijk te houden en u te houden aan de geldende regels omtrent voorkomen van besmetting met het coronavirus. Overleg bij twijfel met u behandeld transplantatiearts.

Laat u ook vaccineren als u volledig genezen bent van een coronavirus infectie.

De Nederlandse Vereniging voor Allergologie en Klinische Immunologie (NVvAKI) adviseert dat patiënten met een ernstige of chronische allergie wel het Pfizer en Moderna vaccin mogen krijgen. Het aantal ernstige allergische reacties op vaccins in het verleden en op het Pfizer vaccin tijdens het onderzoek zijn zeldzaam. Patiënten met ernstige allergie voor voeding, insecten gif, of medicatie allergie kunnen wat betreft de NVvAKI gevaccineerd worden met het Pfizer en Moderna vaccin. Patiënten die eerder een algehele allergische reactie hebben gehad na een vaccin, adviseren we eerst te overgelegen met een (huis)arts voordat het vaccin eventueel wordt toegediend. Een reactie in het verleden met verhoging, hoofdpijn of vermoeidheid of een pijnlijke gezwollen arm zijn normale bijwerkingen van vaccinaties en zijn geen reden om het vaccin niet te krijgen.

Verander nooit zelf, zonder overleg met uw behandelaar, de afweer onderdrukkende medicijnen.

Of vaccinatie tegen COVID19 asymptomatische of milde infecties voorkomt, zodat iemand die gevaccineerd is niemand anders kan besmetten, is nog onbekend. Daarom is onbekend of ringvaccinatie van (huishoud)contacten van immuun-gecompromitteerde patiënten effect heeft op de afname van het infectierisico voor de patiënten. Vanwege de schaarste aan vaccins wordt daarom nu geadviseerd de kwetsbare patiënten zelf als eerste bescherming tegen ziekte te bieden door vaccinatie. Het advies om ringcontacten te vaccineren van onze groep patiënten is gegeven en wordt momenteel nog beoordeeld. In de komende maanden komen alle volwassen contacten ook zonder risico-factoren en jonger dan 60 jaar in aanmerking voor vaccinatie en daarmee zal mogelijk het infectierisico voor immuungecompromitteerde personen afnemen.

Gezonde zwangere vrouwen wordt aangeraden zich niet te laten vaccineren. Dit advies geldt niet voor vrouwen met gezondheidsproblemen of die een orgaantransplantatie hebben ondergaan en daardoor een verhoogd risico hebben op een ernstig beloop van COVID-19. Deze groep zwangere vrouwen wordt daarom wel aangeraden zich te laten vaccineren. Lees voor meer informatie het artikel: Standpunt-’Vaccinatie tegen Covid-19 rondom zwanger-schap en kraambed’.

Geef aan uw behandelend specialist door wanneer u gevaccineerd kan worden en welk vaccin daarbij gebruikt zal worden. Neemt u hiervoor contact op met het secretariaat waarbij u onder behandeling bent.

Er zijn slechts enkele, weinig voorkomende uitzonderingen, waarbij het verstandig kan zijn om in overleg met uw behandelaar de vaccinatie uit te stellen. Bijvoorbeeld indien u kort geleden een zeer uitgebreide behandeling met afweer onderdrukkende medicijnen hebt ondergaan. In dat geval kan het verstandig zijn de vaccinatie uit te stellen om de kans op een succesvolle vaccinatie te vergroten. Deze theoretische kans op betere respons moet daarbij afgewogen worden tegen het risico op een corona infectie met alle gevolgen van dien. De behandelaar van de patiënten die deze behandeling hebben gehad heeft hen hierover meestal zelf al geïnformeerd. Bij twijfel dient u zelf contact op te nemen met uw behandelaar.

Naast algemene adviezen kunnen er bij individuele patiënten andere overwegingen van belang zijn, zodat er bij twijfel altijd met een hoofdbehandelaar overlegd moet worden om mogelijk af te wijken van deze algemene adviezen.
Overleg bij twijfel daarom met uw behandelaar.

Wij adviseren u om zich te laten vaccineren als u een transplantatie heeft ondergaan of hiervoor op de wachtlijst staat. U maakt uiteraard zelf de keuze of u zich wel of niet laat vaccineren.